బిట్ బ్యాంక్: తెలంగాణలో భూదానోద్యమం
- నిజాం కాలంలో సర్ఫేఖాస్ భూముల నుంచి నిజాం నవాబుకు ప్రతి ఏటా 2 కోట్ల రూపాయల ఆదాయం వచ్చేది.
- 1948లో మహాత్మా గాంధీ మరణానంతరం ఆయన చేపట్టిన కార్యక్రమాలను కొనసాగించే బాధ్యతను వినోబా భావేకు అప్పగించారు.
- మహాత్మా గాంధీని ప్రభావితం చేసిన ఆంగ్ల తత్వవేత్త సర్ జాన్ రస్కిన్ రచించిన అన్టూ ది లాస్ట్.
- సర్ జాన్ రస్కిన్ గ్రంథమైన అన్ టూ ది లాస్ట్ ను మహాత్మా గాంధీ గుజరాతీ భాషలోకి సర్వోదయ పేరుతో అనువాదం చేశారు.
- భూదానం, గ్రామదానం, సంపత్తి దానం, జీవనదానం, శ్రమదానం అనేవి సర్వోదయ సిద్ధాంతం ఆధారంగా ఉద్భవించాయి.
- సర్వోదయ సమితి మొదటి సమావేశం 1949లో ఇండోర్లో జరిగింది.
- సర్వోదయ సమితి రెండో సమావేశం 1950లో ఒడిశాలోని అంగుల్లో జరిగింది.
- సర్వోదయ సమితి మూడో సమావేశం హైదరాబాద్లోని శివరాంపల్లిలో జరిగింది.
- సర్వోదయ సమితి మూడో సమావేశం 1951 ఏప్రిల్ 8 నుంచి 11 వరకు జరిగింది.
- శివరాంపల్లి గ్రామంలో జరిగిన సర్వోదయ సమితి సమావేశానికి ముఖ్య అతిథిగా వినోబా భావే హాజరయ్యారు.
- శివరాంపల్లిలో సర్వోదయ సమితి సమావేశం అనంతరం వినోబా భావే ఏప్రిల్ 15న తెలంగాణ పర్యటనను ప్రారంభించారు.
- వినోబా భావే తెలంగాణ పర్యటనలో ఆయన వెంట నడిచిన ముఖ్య నాయకులు మర్రి చెన్నారెడ్డి, మేల్కోటే.
- 1951 ఏప్రిల్ 18న నల్లగొండ జిల్లా పోచంపల్లిలో వినోబా భావే సమక్షంలో 100 ఎకరాలు భూమిని దానంగా ఇస్తున్నట్లు భూస్వామి వెదిరే రామచంద్రారెడ్డి ప్రకటించారు.
- నల్లగొండ జిల్లా భువనగిరి తాలుకా పోచంపల్లిలో భూదానోద్యమం పుట్టింది.
- భూస్వాములు తమ భూమిలో 1/ 6 వంతు భూమిని నిరు పేదలకు దానం చేయాలని వినోబా భావే సూచించారు.
- వినోబా భావేకు తన పేరిట ఉన్న నాలుగు ఎకరాల భూమిని నల్లగొండ జిల్లా దేవరకొండ తాలుకా నాగిళ్ల గ్రామంలో ఒక పేద రైతుకు దానం చేశాడు.
- హైదరాబాద్ స్టేట్ సర్వోదయ కార్యకర్తల సమ్మేళనం 1951, జూన్ 7న ఆదిలాబాద్ జిల్లా మంచిర్యాలలో జరిగింది.
- దానంగా ఇచ్చిన భూమిని పంచడానికి ఆ కార్యకలాపాలను క్రమబద్ధం చేయడానికి 1951 జూన్ 7న వినోభా బావే భూదాన యజ్ఞ సమితిని ఏర్పాటు చేశారు.
- భూదాన యజ్ఞసమితి కన్వీనర్గా ఉమ్మెత్తల కేశవరావును నియమించారు.
- భూదాన యజ్ఞసమితి సభ్యులుగా కేతిరెడ్డి కోదండరాంరెడ్డి, సంగం లక్ష్మీబాయిలను నియమించారు.
- 1951 జూన్ 7న ఆదిలాబాద్ జిల్లా మంచిర్యాలలో జరిగిన హైదరాబాద్ స్టేట్ సర్వోదయ కార్యకర్తల సమ్మేళనానికి హైదరాబాద్ రాష్ట్ర రెవెన్యూ మంత్రి బి. రామకృష్ణారావు హాజరయ్యారు.
- హైదరాబాద్ రాష్ట్రం భూదానానికి సంబంధించిన చట్టాన్ని 1951లో ప్రకటించింది.
- వినోబా భావే తెలంగాణలో తన మొదటి పాదయాత్రలో 12000 ఎకరాల భూమిని దానంగా పొందాడు.
- శంకర్రావు దేవ్ 1952లో మెదక్ జిల్లాలో పర్యటించి 15 రోజుల్లో 4000 ఎకరాల భూమిని దానంగా పొందారు.
- 1954లో తెలంగాణలో రెండు సార్లు పర్యటించిన కృష్ణదాస్ జాజూ సర్వోదయ కార్యకర్తలకు ప్రేరణ కలిగించాడు.
- హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలో జయప్రకాశ్ నారాయణ 1952 ఆగస్టులో పర్యటించారు.
- తెలంగాణలో వినోబా భావే భూదానోద్యమ రెండో యాత్ర 1955 డిసెంబర్ లో ఖమ్మం జిల్లా ముత్తుగూడెం నుంచి ప్రారంభమైంది. ఈయనకు హైదరాబాద్ సీఎం బూర్గుల రామకృష్ణారావు, రామానంద తీర్థ మొదలైన వారు స్వాగతం పలికారు.
చివరి నిజాం మీర్ ఉస్మాన్ అలీఖాన్ వినోబా భావే మొదటి భూదాన యాత్ర సందర్భంగా 3500 ఎకరాల భూమిని దానంగా ఇచ్చాడు.
