ప్రపంచంలోని మహమ్మారులలో క్యాన్సర్ ఒకటి. దాదాపు ఏడాదికి 9.6 మిలియన్ల మంది ప్రజలు క్యాన్సర్తో మరణిస్తున్నారు. 2030 నాటికి మరణాల సంఖ్య సంవత్సరానికి 13.2 మిలియన్లకు పెరుగుతుందని ఓ అంచనా. క్యాన్సర్ అనేది శరీరంలోని సాధారణ కణాల సమూహంలో మార్పులు వల్ల అనియంత్రిత, అసాధారణ పెరుగుదలకు దారితీసినప్పుడు సంభవించే ఒక వ్యాధి. శరీరంలో ఇది కణితి అని ఒక ముద్దను ఏర్పరుస్తుంది. లుకేమియా మినహా అన్ని క్యాన్సర్ల విషయంలో ఇది జరుగుతున్నది. చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే కణితులు పెరుగుతాయి. సాధారణ కణజాలంలోకి /రక్తప్రవాహం శోషరస వ్యవస్థల ద్వారా శరీరంలోని ఇతర భాగాలకు వ్యాప్తి చెందుతాయి. జీర్ణ, నాడీ, ప్రసరణ వ్యవస్థలను తీవ్రంగా ప్రభావితం చేస్తాయి.
‘కార్సినోమా’
క్యాన్సర్ను అవి ప్రారంభమయ్యే కణాల రకాన్ని బట్టి వర్గీకరించవచ్చు. ఐదు ప్రధాన రకాలు ఉన్నాయి. ‘కార్సినోమా’ - ఎపిథీలియల్ కణాల నుంచి ఉత్పన్నమయ్యే క్యాన్సర్ (అవయవాలను రక్షించడానికి లేదా మూసివేయడానికి సహాయపడే కణాల లైనింగ్). కార్సినోమాలు చుట్టుపక్కల ఉన్న కణజాలాలు, అవయవాలను ఆక్రమించవచ్చు. ఈ సమూహంలో క్యాన్సర్ అత్యంత సాధారణ రూపాలు రొమ్ము, ప్రోస్టేట్, ఊపిరితిత్తులు, పెద్దపేగు క్యాన్సర్‘సార్కోమా’ - ఎముక లేదా మృదు కణజాలపు ప్రాణాంతక కణితి (కొవ్వు, కండరాలు, రక్త నాళాలు, నరాలు అవయవాలకు మద్దతు ఇచ్చే చుట్టుముట్టే ఇతర బంధన కణజాలాలు). సార్కోమా అత్యంత సాధారణ రూపాలు లియోమియోసార్కోమా, లిపోసార్కోమా, ఆస్టియోసార్కోమా. ‘లింఫోమా & మైలోమా’ -లింఫోమా మైలోమా రోగనిరోధక వ్యవస్థ కణాలలో ప్రారంభమయ్యే క్యాన్సర్.
లుకేమియా అనేది తెల్ల రక్త కణాలు, ఎముక మజ్జ, రక్త కణాలను ఏర్పరిచే కణజాలం. క్యాన్సర్ ఉప రకాలు ఉన్నాయి. సాధారణ లింఫోసైటిక్ లుకేమియా, దీర్ఘకాలిక లింఫోసైటిక్ లుకేమియా మెదడు, వెన్నుపాము క్యాన్సర్లు - వీటిని కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థ క్యాన్సర్లు అంటారు. కొన్ని నిరపాయమైనవి అయితే మరికొన్ని పెరుగుతాయి. వ్యాప్తి చెందుతాయి. పొగాకు వాడకం, మద్యపానం, అనారోగ్యకరమైన ఆహారం అలవాట్లు, శారీరక వ్యాయామం లేకపోవడం, వాయు కాలుష్యానికి గురికావడం వంటివి క్యాన్సర్కు ప్రమాద కారకాలు.
క్యాన్సర్తో ఏటా 10 మిలియన్ల మరణం
ప్రపంచవ్యాప్తంగా మరణాలకు రెండవ ప్రధాన కారణం క్యాన్సర్. 2020లో కోటి మందికి పైగా మరణాలు సంభవించాయి. భారతదేశంలో 2022లో 20 లక్షల (అంచనా) కేసులు నమోదయ్యాయి. ముందస్తుగా గుర్తించడం అలాగే చికిత్స కోసం వనరులకు తగిన వ్యూహాలను అమలుచేయడం ద్వారా ప్రతి సంవత్సరం మిలియన్ల మంది జీవితాలను రక్షించవచ్చు. 21వ శతాబ్దంలో క్యాన్సర్ అవగాహన పెరుగుతోంది. రోగ నిర్ధారణ, చికిత్సలో అనేక పురోగతులు ఉన్నప్పటికీ -వ్యాధి క్షీణతకు దోహదపడే కారకాలు -ప్రతి సంవత్సరం నిర్ధారణ చేయబడిన కొత్త క్యాన్సర్ కేసుల సంఖ్య ప్రపంచవ్యాప్తంగా పెరుగుతూనే ఉంది. 1990లో 8.1 మిలియన్ కొత్త కేసులు, 2000లో 10 మిలియన్లు, 2008లో 12.4 మిలియన్లు, 2012లో 14.1 మిలియన్ల కొత్త కేసులు నిర్ధారణ అయ్యాయి. కాన్సర్ గురించి అవగాహన పెంపొందించడానికి, దాని నివారణ, గుర్తింపును, చికిత్సను ప్రోత్సహించేందుకు ప్రతి ఏటా ఫిబ్రవరి 4న ప్రపంచ క్యాన్సర్ దినోత్సవం నిర్వహిస్తారు.
క్యాన్సర్ను తగ్గించే మార్గాలు
తక్కువ ప్రాసెస్ చేసిన ఆహారం, పండ్లు, కూరగాయలు అధికంగా తీసుకోవడం, రెగ్యులర్ వ్యాయామం, ఆరోగ్యకరమైన బరువు నిర్వహణ, పొగాకు ఉత్పత్తుల వాడకానికి దూరంగా ఉండటం, మద్యపానం చేయకపోవడం, అతినీలలోహిత కిరణాలు రాకుండా సన్స్క్రీన్ ఉపయోగించడం, రక్షిత దుస్తులు ధరించడం వంటివి క్యాన్సర్తలెత్తకుండా దోహదపడతాయి. క్యాన్సర్కు కారణమయ్యే వైరస్ హ్యూమన్ పాపిల్లోమావైరస్ (HPV)కి వ్యతిరేకంగా టీకాలు వేయించుకోవడం వల్ల క్యాన్సర్ ముప్పును తప్పించుకోవచ్చు. కీమోథెరపీని క్యాన్సర్ చికిత్సకు తరచుగా ఉపయోగిస్తారు.
- తరిగొప్పుల విఎల్లెన్ మూర్తి,ఫ్రీలాన్స్ రైటర్