నాయకుడు లేకుండా విక్టరీ సాధించడం చాలా కష్టమనుకుంటారు. కాంగ్రెస్ మాత్రం ఫుల్ టైమ్ ప్రెసిడెంట్ లేకుండానే మహారాష్ట్రలో, జార్ఖండ్లో పవర్ పార్టనర్గా నిలబడింది. ప్రాంతీయ పార్టీల జమానాలో పెద్దన్న పాత్ర పోషిస్తోంది. చావు దెబ్బలతో చతికిలపడిపోయిందనుకున్న కాంగ్రెస్ పార్టీకి గడచిన ఏడాదిన్నర నుంచి మంచి ఫలితాలే వస్తున్నాయి. అధికారంలో ఉన్నప్పుడు అసమ్మతి రాగం అందుకోవడం, ప్రతిపక్షంలో ఉండగా ఐకమత్యం చాటుకోవడం కాంగ్రెస్ నేతలకు బాగా తెలుసు. అందుకే అధికారం కోల్పోయిన రాష్ట్రాల్లో మళ్లీ పుంజుకోగలుగుతుందని చెబుతున్నారు ఎనలిస్టులు. నిజానికి, కాంగ్రెస్ని నడిపించడానికి ఇప్పుడు పూర్తిస్థాయి చైర్పర్సన్ లేరు. సోనియా గాంధీ ఇంటీరమ్ ప్రెసిడెంట్గా ఉన్నారు.
ఈ ఏడాది మే నెలలో లోక్సభ పలితాలు రాగానే రాహుల్ గాంధీ ఏఐసీసీ కుర్చీ దిగిపోయారు. చాలా రాష్ట్రాల పీసీసీ ప్రెసిడెంట్లు సహా కాంగ్రెస్లోని సీనియర్ నాయకులు ఎంత నచ్చజెప్పినా వినలేదు. 77 రోజులపాటు కాంగ్రెస్ పార్టీలో హైడ్రామా నడిచిన తర్వాత సీడబ్ల్యూసీ ఆయన తల్లి సోనియా గాంధీని ఇంటీరిమ్ ప్రెసిడెంట్గా నామినేట్ చేసింది. కాంగ్రెస్ పార్టీ రాజ్యాంగం ప్రకారం ప్రెసిడెంట్ని ప్లీనరీలోనే ఎన్నుకోవాలి. అప్పటివరకు ఆమె పదవిలో కొనసాగుతారు.
సోనియా గాంధీకి ఈ బాధ్యతలు మోయడం కొత్త కాదు. 1998లో కలకత్తా ప్లీనరీలో ఏఐసీసీ చైర్పర్సన్గా నియామకం జరిగాక, 2017 వరకు పార్టీ బరువు భుజానకెత్తుకున్నారు. నాన్–బీజేపీ పార్టీలతో ఏర్పడిన యునైటెడ్ ప్రోగ్రెసివ్ అలయెన్స్ (యూపీఏ)కి చైర్పర్సన్గా పనిచేస్తున్నారు. ఆమె నేతృత్వంలోనే 2004, 2009ల్లో రెండుసార్లు మన్మోహన్ సింగ్ ప్రధానిగా యూపీఏ ప్రభుత్వాలు ఏర్పడ్డాయి. దాదాపు 20 ఏళ్లపాటు ఇన్ని బాధ్యతలు మోసిన తర్వాత తన కొడుకు రాహుల్ గాంధీకి ఏఐసీసీ చైర్ అప్పగించారు. 2017 చివరలో గుజరాత్, హిమాచల్ ప్రదేశ్ రాష్ట్రాలకు అసెంబ్లీ ఎన్నికల షెడ్యూల్ రిలీజ్ అయ్యాక, రాహుల్ పట్టాభిషేకం ప్రకటించారు. హిమాచల్లో అధికారం కోల్పోగా, గుజరాత్లో మాత్రం బలం పెంచుకుంది. 2012లో 61 సీట్లు గెలవగా, 2017లో 81 సీట్లు సాధించింది. కాంగ్రెస్ వర్గాల్లో ఉత్సాహం రెట్టింపయ్యింది.
రీజనల్ పార్టీలతో దోస్తానా
లోక్సభ ఎన్నికల్ని యూపీఏ బ్యానర్పై ఎదుర్కొనగా, మిగతా అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో ఏదోక ప్రాంతీయ పార్టీతో పొత్తు పెట్టుకోవడం కాంగ్రెస్ చాకచక్యం. ప్రస్తుతం దేశమంతా రీజనల్ పార్టీలదే హవా. వాటిని కాదని సొంతంగా ఢీకొట్టడానికి జాతీయ పార్టీలకు ఛాన్స్ లేదు. టీఆర్ఎస్, టీడీపీ, వైఎస్సార్ సీపీలే ఇందుకు పెద్ద ఉదాహరణ. నేషనల్ పార్టీ హోదాలున్న తృణమూల్ కాంగ్రెస్, బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ, నేషనలిస్టు కాంగ్రెస్ పార్టీ (ఎన్సీపీ), నేషనల్ పీపుల్స్ పార్టీ (ఎన్పీపీ)లు సైతం తమ తమ రాష్ట్రంలో అధికారంకోసమే పనిచేస్తున్నాయి. ఇక, కమ్యూనిస్టు పార్టీ, మార్క్సిస్టు పార్టీలు దేశంలోని అన్ని రాష్ట్రాల్లోనూ నామమాత్రంగా మిగిలాయి. ఈ పరిస్థితుల్ని, ఓటర్లను ఇన్ఫ్ల్యూయెన్స్ చేస్తున్న అంశాల్ని కాంగ్రెస్ పట్టించుకుంటోంది. దానికనుగుణంగానే అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరిగే ప్రతి రాష్ట్రంలోనూ ఏమాత్రం వీలున్నా బలమైన రీజనల్ పార్టీతో దోస్తీకి రెడీ అవుతోంది. దక్షిణాదిన తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ల్లో మాత్రమే కాంగ్రెస్తో కలవడానికి పెద్ద రీజనల్ పార్టీలు ఇష్టంగా లేవు. మిగతా తమిళనాడు, కర్ణాటక, కేరళలో అక్కడి పార్టీలు ఆసక్తిగా ఉన్నాయి.
సీట్లకోసం పట్టుదలకు పోదు
ఎలాంటి పట్టుదలకు, బెట్టు భేషజాలకు పోకుండా సీట్ల సర్గుబాటు చేసేసుకోవడంకూడా కాంగ్రెస్ని గట్టెక్కిస్తోంది. జార్ఖండ్ ఎన్నికలనే గనుక తీసుకుంటే… లోకల్గా బలంగా ఉన్న జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా (జేఎంఎం), రాష్ట్రీయ జనతా దళ్ (ఆర్జేడీ)తో పొత్తు కలిసింది. 81 సీట్ల జార్ఖండ్ అసెంబ్లీలో జేఎంఎంకి 43 సీట్లు వదిలేసి, కాంగ్రెస్ 31 సీట్లు, ఆర్జేడీ ఏడు సీట్లు పంచుకున్నాయి. జార్ఖండ్ అసెంబ్లీకి వచ్చేసరికి సీట్ల దగ్గర పేచీ వచ్చింది. ఏజేఎస్యూ 19 సీట్లు, ఎల్జేపీ ఆరు సీట్లు అడిగితే బీజేపీ కుదరదని తేల్చేసింది. ఎన్డీయే భాగస్వాములు విడివిడిగా పోటీకి దిగడంతో కాంగ్రెస్ కూటమికి కలిసొచ్చింది.
అమ్మ మాటే నెగ్గుతోంది
రాహుల్ గాంధీ న్యూఢిల్లీలో జరిగిన ఏఐసీసీ 84వ ప్లీనరీలో బాధ్యతలు తీసుకున్నాక… మొదటి ప్రసంగం చాలా ఉద్రేకంగా సాగింది. పార్టీలో పాతుకుపోయిన పడకకుర్చీ లీడర్ల ప్లేస్ని యువ నాయకులతో నింపాలని, పార్టీకి కొత్త రక్తం ఎక్కించాలని రివల్యూషనరీ స్టేట్మెంట్లు ఇచ్చారు. అయితే, తల్లి సోనియా అడ్డుపడడంతో కర్ణాటక, రాజస్థాన్, మధ్యప్రదేశ్, ఛత్తీస్గఢ్ అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో సీనియర్ల మాట వినాల్సి వచ్చింది. అమ్మ మాట విన్నందువల్ల మంచి ఫలితాలే వచ్చాయి. ఆ నాలుగు రాష్ట్రాల్లోనూ తిరుగులేదనుకున్న బీజేపీకి ఓటమి తప్పలేదు. 2018 మే నెలలో జరిగిన కర్ణాటక ఎలక్షన్స్లో అధికారం దక్కించుకోలేకపోయినా, బీజేపీ పవర్లోకి రాకుండా అడ్డుకోగలిగింది కాంగ్రెస్. మాజీ ప్రధాని దేవెగౌడ నాయకత్వంలోని జనతా దళ్ (ఎస్)కి సపోర్ట్ ఇచ్చింది. దాంతో 37 సీట్లు గెలుచుకున్న జేడీఎస్, 80 మంది ఎమ్మెల్యేలున్న కాంగ్రెస్ మద్దతుతో ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసింది. అదే ఏడాది చివరలో కాంగ్రెస్ సీనియర్లు అశోక్ గెహ్లాట్ (రాజస్థాన్), కమలనాథ్ (మధ్యప్రదేశ్), భూపేంద్ర బఘేల్ (ఛత్తీస్గఢ్) సీఎంలయ్యారు. రాహుల్ తనకు నమ్మిన బంట్లయిన సచిన్ పైలట్, జ్యోతిరాదిత్య సింధియాలను ముఖ్యమంత్రులుగా చూడాలనుకున్నా సోనియా పడనివ్వలేదని ఏఐసీసీ వర్గాలు బహిరంగంగానే చెప్పుకున్నాయి.
ప్లీనరీలోనే ప్రెసిడెంట్ఎన్నిక
కాంగ్రెస్ పార్టీ రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్–28 ప్రకారం… ఎన్నుకున్న ప్రెసిడెంట్ దిగిపోయినా, చనిపోయినా సీనియర్ జనరల్ సెక్రటరీ తక్షణం ఆ బాధ్యతలు తీసుకుని రోజువారీ పనులు నిర్వహిస్తారు. ఆ తర్వాత కాంగ్రెస్ వర్కింగ్ కమిటీ (సీడబ్ల్యుసీ) సమావేశమై ప్రొవిజనల్ లేదా ఇంటీరిమ్ ప్రెసిడెంట్ని నామినేట్ చేస్తోంది. ప్లీనరీ నిర్వహించి రెగ్యులర్ ప్రెసిడెంట్ని ఎన్నుకునే వరకు ఇంటీరిమ్ ప్రెసిడెంట్ కంటిన్యూ అవుతారు. కాంగ్రెస్ గతంలో ప్రతి ఏడాది సెషన్ నిర్వహించి ప్రెసిడెంట్ని ఎన్నుకునేది. 1967లో మొదటిసారి చీలిన తర్వాత ఇందిరా గాంధీ హయాం వచ్చాక ఆ పద్ధతి వదిలేశారు. ప్రతి మూడేళ్లకొకసారి ప్లీనరీ నిర్వహిస్తున్నారు. చివరిసారిగా 2018లో న్యూఢిల్లీలో 84వ ప్లీనరీ జరిపారు. వచ్చే ప్లీనరీ వరకు సోనియా గాంధీయే ఇంటీరిమ్ ప్రెసిడెంట్గా ఉంటారు.
