దేశ రాజధాని న్యూఢిల్లీ ప్రపంచంలోనే అత్యంత కాలుష్య నగరంగా నిలిచింది. దీపావళి వేడుకల అనంతరం ఢిల్లీ నేషనల్ క్యాపిటల్ రీజియన్(ఎన్సీఆర్) 388 పాయింట్లతో కాలుష్యంలో ప్రపంచంలోనే ప్రథమ స్థానంలో నిలిచినట్లు స్విస్ సంస్థ ఐక్యూ ఎయిర్ వెల్లడించింది. టపాకాయలు కాల్చడం వల్ల ఏర్పడే కాలుష్యం కారణంగా పిఎం(పార్టిక్యులేట్ మ్యాటర్) 2.5 స్థాయిలు గణనీయంగా పెరిగాయి. పిఎం అంటే, పిఎం అంటే పార్టిక్యులర్ మ్యాటర్ (కణ కాలుష్యం అని కూడా అంటారు). గాలిలో కనిపించే ఘన కణాలు, ద్రవ బిందువుల మిశ్రమం ఇది.
పిఎం 2.5 అంటే సాధారణంగా 2.5 మైక్రోమీటర్లు, చిన్న వ్యాసం కలిగిన సూక్ష్యమైన పీల్చదగిన కణాలు అనారోగ్యకరమైన పిఎం 2.5 స్థాయిలను పీల్చడం వల్ల గుండె జబ్బులు, ఆస్తమా, తక్కువ బరువుతో పిల్లలు పుట్టడం వంటి ఆరోగ్య సమస్యల ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. అనారోగ్య స్థాయిలు దృశ్యమానతను తగ్గిస్తాయి. గాలి మబ్బుగా కనిపించేలా చేస్తుంది.
పిఎం 10, పిఎం 2.5 మధ్య తేడా
గ్యాసోలిన్, చమురు, డీజిల్ ఇంధనం లేదా కల్ప ఉత్పత్తుల దహనం వంటి ఉద్గార మూలాల నుంచి బయటి గాలిలో పిఎం 2.5 కాలుష్యాన్ని కనుగొన్నారు. పిఎం 10 నిర్మాణ ప్రదేశాలు, పల్లపు ప్రదేశాలు, వ్యవసాయం, అడవి మంటలు, బ్రష్/ వ్యర్థాలను కాల్చడం, పారిశ్రామిక వనరులు, బహిరంగ ప్రదేశాల నుంచి గాలికి వచ్చే దుమ్ము, పుప్పొడి, బ్యాక్టీరియా శకలాల నుంచి విడుదలవుతుంది.
పిఎం నేరుగా మూలాల నుంచి (ప్రాథమిక కణాలు) విడుదల చేయవచ్చు. లేదా సల్ఫర్ డయాక్సైడ్, నైట్రోజన్ ఆక్సైడ్, కొన్ని కర్బన సమ్మేళనాలు తదితర వాయువుల(సెకండరీ పార్టికల్స్) రసాయన ప్రతి చర్యల ద్వారా వాతావరణంలో ఏర్పడవచ్చు. ఈ సేంద్రీయ సమ్మేళనాలు చెట్లు, వృక్షసంపద తదితర సహజ వనరుల ద్వారా అలాగే పారిశ్రామిక ప్రక్రియలు, మోటారు ఎగ్జాస్ట్ వంటి మానవ నిర్మిత (మానవ జన్య) మూలాల నుంచి విడుదల అవుతాయి.
