ఏటా బడ్జెట్లో వేల కోట్ల రూపాయలు వెల్ఫేర్కోసం ఖర్చు చేస్తున్నాం. కానీ, సంచార జాతులకు ఇప్పటికీ సంక్షేమ ఫలాలు అందడం లేదు. ఈ జాతులకు మొదటి నుంచీ అన్యాయమే జరుగుతోంది. వీరు ఊరూరా తిరుగుతూ ఇండిపెండెన్స్ పోరాటాన్ని ప్రచారం చేస్తున్నారన్న భయంతో బ్రిటిష్ పాలకులు 1871 సంవత్సరంలో వీరిని ‘క్రిమినల్ ట్రైబ్స్ (నేరస్త జాతులు)’గా నోటిఫై చేశారు. స్వాతంత్ర్యం తర్వాత 1952లో సరిగ్గా ఇదే రోజున (ఆగస్టు 31న) తిరిగి డీనోటిఫై జరిగింది. వెల్ఫేర్ స్కీమ్లకు అన్ని అర్హతలు ఉన్నప్పటికీ అభివృద్ధికి నోచుకోవడం లేదు నేటి సంచార జాతులు.
ఈ విషయంలో ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ ఒక ప్రయత్నం చేశారనే చెప్పాలి. వారి సమస్యలను గుర్తించడానికి 2015లో సంచార జాతులకే చెందిన సోషల్ యాక్టివిస్ట్ భీకూ రాంజీ ఇదాతే నేతృత్వంలో ఒక కమిషన్ ఏర్పాటయ్యింది. ఇది దేశవ్యాప్తంగా పర్యటించి 2017లో తన నివేదికను కేంద్రానికి సమర్పించింది.
ఇదాతే కమిషన్ సూచనలు:
శాశ్వత ప్రాతిపదికన జాతీయ సంచార జాతుల కమిషన్ ఏర్పాటు
సంచార జాతుల జనాభా ఎక్కువగాగల రాష్ట్రాలలో ప్రత్యేక సంక్షేమ శాఖ
సంచార జాతులకు రిజర్వేషన్ల కల్పన
2011 జనాభా లెక్కల ఆధారంగా సంచార జాతుల జనాభా ప్రకటన. ఇకపై జరగబోయే ఎన్యూమరేషన్లో కులాలవారీగా జాతుల సమాచార సేకరణ
రాజ్యసభకు, శాసనమండలికి కనీసం ఒక్కొక్కరినైనా సంచార జాతుల నుంచి నామినేట్
అట్రాసిటీస్ చట్టం సంచార జాతులకు వర్తింపు
సంచార జాతులకు ప్రత్యేక సబ్కోటా
సంచార జాతులకు ఒకే కేస్ట్ సర్టిఫికేట్ (ఉదా : ఎస్సీ–డిఎన్టీ / ఎస్టీ–డీఎన్డీ / ఓబిసీ–డీఎన్టీ)
సంచార జాతుల అభివృద్ధికి ప్రత్యేక గ్రాంటు
విద్యా రంగంలో ప్రత్యేక కార్యక్రమాలు
