- మిగతావి ప్రైవేట్ వ్యాపారులు కొనేసిన్రు
- నేటితో మూతపడనున్న కొనుగోలు సెంటర్లు
- రైతుల ఖాతాల్లో జమ కాని వడ్ల పైసలు
- ఇంకా పెండింగ్లోనే రూ.60 కోట్లు
మహబూబ్నగర్, వెలుగు : యాసంగి వడ్ల సేకరణలో సివిల్ సప్లై డిపార్టమెంట్ టార్గెట్ మేరకు వడ్లను సేకరించలేదు. మహబూబ్నగర్ జిల్లాలో 60 శాతం వడ్లు ప్రైవేట్ వ్యాపారులు కొనగా, మిగిలిన 40 శాతం వడ్లు మాత్రమే ప్రభుత్వం కొనుగోలు చేసింది. ప్రస్తుతం వడ్లు రావడం బంద్ కావడంతో సెంటర్లు మూతపడ్డాయి.
టార్గెట్ కంప్లీట్ కాకుండానే..
మహబూబ్నగర్ జిల్లాలో ఈ యాసంగిలో 1.20 లక్షల ఎకరాల్లో రైతులు వరి సాగు చేశారు. 3.50 లక్షల మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లు వస్తాయని అగ్రికల్చర్ ఆఫీసర్లు అంచనా వేశారు. ఇందులో లక్ష మెట్రిక్ టన్నులు తమ అవసరాల కోసం రైతులు స్టోర్ చేసుకున్నారు. మిగిలిన 2.50 లక్షల మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లు ప్రభుత్వ సెంటర్ల ద్వారా కొనాలని సివిల్ సప్లై అధికారులు భావించారు. కానీ, వరి కోతలు మొదలయ్యాక కేవలం 1.50 లక్షల మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లనే ప్రొక్యూర్మెంట్ చేయాలని నిర్ణయించింది.
ఐకేపీ ద్వారా 94 సెంటర్లను, పీఏసీఎస్ 91, మెప్మా ఒకటి, డీసీఎంఎస్ ద్వారా నాలుగు సెంటర్లను ఏప్రిల్ 21 నుంచి ఓపెన్ చేసి వడ్ల కొనుగోళ్లు ప్రారంభించారు. శనివారం నాటికి 1.06 లక్షల మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లు మాత్రమే కొన్నారు. ఇందులో 10,730 రైతుల నుంచి సేకరించిన 58,664 మెట్రిక్ టన్నులకు సంబంధించి రూ.120 కోట్ల పేమెంట్లు జరిగాయి. మిగిలిన వడ్లకు సంబంధించి రూ.60 కోట్ల నుంచి రూ.80 కోట్ల వరకు పేమెంట్లు చేయాల్సి ఉంది. వడ్లు రావడం కూడా ఆగిపోవడంతో 190 సెంటర్లలో ఇప్పటికే 177 సెంటర్లు బంద్ అయ్యాయి. సోమవారం మిగిలిన సెంటర్లు క్లోజ్ కానున్నాయి.
60 శాతం వడ్లు ప్రైవేట్ వ్యాపారుల వద్దకే..
2.50 లక్షల మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లల్లో కేవలం లక్ష మెట్రిక్ టన్నులు మాత్రమే ప్రభుత్వ సెంటర్లకు రాగా, మిగిలిన 1.50 లక్షల మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లను రైతులు కర్ణాటక, తెలంగాణకు చెందిన ప్రైవేట్ వ్యాపారులకు అమ్ముకున్నారు. మార్చి నుంచే వరి కోతలు మొదలు పెట్టినా, సర్కారు సెంటర్లను ఓపెన్ చేయడం ఆలస్యం చేసింది. మార్చి చివరి వారం నుంచే వడ్లను ఆరబెట్టి పెట్టుకోగా, అకాల వర్షాలు పడడంతో బాలానగర్, మిడ్జిల్, చిన్నచింతకుంట, దేవరకద్ర, జడ్చర్ల, అడ్డాకుల, మూసాపేట, భూత్పూర్ ప్రాంతాల్లో 20 వేల మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లు తడిసిపోయి రైతులు నష్టపోయారు. అకాల వర్షాల భయంతో మిగిలిన రైతులు వ్యాపారులకు రూ.1,500 నుంచి రూ.1,800 క్వింటాల్ వడ్లను అమ్మేశారు. కోయిల్కొండ, దేవరకద్ర, చిన్నచింతకుంట, కౌకుంట్ల ప్రాంతాల్లో కర్ణాటక వ్యాపారులు పెద్ద మొత్తంలో లారీలను దింపి వడ్లను కొనుగోలు చేసి తీసుకెళ్లారు. మిగతా ప్రాంతాల్లో ఉమ్మడి జిల్లాకు చెందిన వ్యాపారులు రైతుల నుంచి ఇవే రేట్లను కొన్నారు.
నిరుడు ఇదే సీన్..
గతేడాది రాష్ర్ట ప్రభుత్వం యాసంగి వడ్ల కొనమని ప్రకటన చేసింది. రైతులు ఆందోళనలకు దిగడంతో చివరి క్షణంలో వడ్లను కొంటున్నట్లు ప్రకటన చేసింది. దీంతో ఆ సీజన్లో కూడా ఏప్రిల్ నుంచే సెంటర్ల ద్వారా వడ్లను సేకరించింది. కానీ, అప్పటికే వడ్లను ఆరబెట్టుకున్న రైతులు వ్యాపారులకే పంటను మొత్తం అమ్మేశారు. గత యాసంగి సీజన్తో పోలిస్తే ఈ సీజన్లో దాదాపు 5 వేల మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లను అదనంగా కొన్నట్లు ఆఫీసర్లు చెబుతున్నారు.
సగం కూడా కొనలే..
నాగర్ కర్నూల్, వెలుగు: జిల్లాలో 3.39 లక్షల మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లను కొనుగోలు చేయాలనే లక్ష్యంతో 214 సెంటర్లు ఓపెన్ చేశారు. 25,417 మంది రైతుల నుంచి 1.60 లక్షల మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లు కొనుగోలు చేశారు. ఇప్పటి వరకు రూ.224 కోట్లు రైతుల ఖాతాలో జమ చేశారు. ఇంకా 4,400 మంది రైతులకు రూ.50 కోట్లు చెల్లించాల్సి ఉంది. సెంటర్లు సకాలంలో ప్రారంభించక పోవడంతో రైతులు ప్రైవేట్ వ్యాపారులకు వడ్లు అమ్ముకోవడంతో కేంద్రాలకు వడ్లు రాలేదని అంటున్నారు. ఇక సెంటర్లు ఓపెన్ చేయక ముందు సన్నాహాక సమావేశాలని ఆర్భాటం చేసిన ఆఫీసర్లు, తరుగు, తాలు పేరుతో మిల్లర్లు అడ్డగోలుగా కట్ చేస్తున్నారని రైతులు ఆవేదన వ్యక్తం చేసినా పట్టించుకోలేదనే విమర్శలు వచ్చాయి.
10 శాతం ఎక్కువగానే కొన్నాం..
సివిల్ సప్లైద్వారా 1.50 మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లను కొనాలని టార్గెట్ పెట్టుకోగా, 190 సెంటర్ల ద్వారా 1.06 లక్షల మెట్రిక్ టన్నుల వడ్లు కొన్నాం. గతేడాదితో పోలిస్తే ఈ సీజన్లో 10 శాతం ఎక్కువగానే వడ్లు కొన్నాం. రైతులు సన్న వడ్లను కర్ణాటక వ్యాపారులకు అమ్మేశారు. ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసిన సెంటర్లకు దొడ్డు వడ్లు మాత్రమే వచ్చాయి.
- ప్రవీణ్, సివిల్ సప్లై డీఎం