ఆన్లైన్ పేమెంట్స్ వచ్చాక పది రూపాయల వస్తువు కొన్నా, ఆన్లైన్లో డబ్బు కడుతున్నారు. అలాంటి పేమెంట్స్లో యూపీఐ (యూనిఫైడ్ పేమెంట్ ఇంటర్ఫేస్) ఒకటి. ఇలా పే చేయడం ఎంత ఈజీ అయిందో అంతే ఈజీగా ఆన్లైన్ మోసాలు కూడా పెరిగిపోయాయి. వాటిని అరికట్టడానికే నేషనల్ పేమెంట్స్ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా (ఎన్పిసిఐ) పేమెంట్ సిస్టమ్లో మార్పులు చేసింది. అయినా కూడా స్కామ్లు జరుగుతూనే ఉన్నాయి.
వాటికి చెక్ పెట్టేందుకే ఒకసారి యూపీఐ పేమెంట్ 2 వేలకంటే ఎక్కువ మొత్తంలో ట్రాన్స్ఫర్ చేశాక రెండో పేమెంట్కి నాలుగ్గంటల టైం లిమిట్ ఉండాలని చెప్పింది గవర్నమెంట్. ఇదంతా ఓకే కానీ అసలు ఈ సైబర్ మోసాలు ఎప్పుడు? ఎలా? జరుగుతాయో తెలియదు. అందుకని కొన్ని టిప్స్ ఫాలో అయితే సైబర్ మోసగాళ్ల వలలో చిక్కుకోకుండా ఉండొచ్చు. అవేంటంటే...
యూపీఐ పిన్ అవసరం లేదు
ఎన్సిపిఐ ప్రకారం, క్యూఆర్ కోడ్లను స్కాన్ చేస్తే పేమెంట్స్ చేయొచ్చు. కానీ రిసీవ్ చేసుకోలేరు. కాబట్టి ఎవరైనా ‘మీకు డబ్బులు పంపిస్తాం. క్యూఆర్ కోడ్ స్కాన్ చేయండి’ అని అడిగితే అది మోసం అని గుర్తించాలి. అలాగే, యూపీఐ పిన్ కూడా డబ్బులు పంపేందుకు వాడతారే కానీ, రిసీవ్ చేసుకునేందుకు కాదు. అందుకని డబ్బులు పంపేందుకు యూపీఐ పిన్ ఎవరైనా అడిగితే అది మోసం.
చాలా అరుదుగా ఒక ట్రిక్ ఉపయోగిస్తుంటారు. అదేంటంటే... యాప్ని డౌన్లోడ్ చేసుకోమని అడగడం. అలాకానీ యాప్ డౌన్లోడ్ చేసుకుంటే ఆ యాప్లో అవతలి వాళ్లు యూపీఐ పిన్ ఎంటర్ చేసి, మీ బ్యాంక్ అకౌంట్ ఖాళీ చేస్తారు. అందుకని పేమెంట్ చేయకముందే ఆ పేమెంట్ యాప్కి ప్రామాణికత ఉందా? లేదా? అనేది తెలుసుకోవాలి. యూపీఐ పిన్ని యాప్ పిన్ పేజీలో మాత్రమే ఎంటర్ చేయాలే తప్ప ఎక్కడంటే అక్కడ కాదు.
రిసీవర్ పేరు చెక్ చేయాలి
చాలామంది ఎవరికి డబ్బు పంపుతున్నారో పేరు చూడకుండా పేమెంట్ చేస్తుంటారు. ఎప్పుడూ అలా చేయొద్దు. ఎందుకంటే షాప్కి వెళ్లినప్పుడు అక్కడ మల్టిపుల్ క్యూఆర్ కోడ్స్ ఉంటాయి. అలాంటప్పుడు స్కాన్ చేసే ముందు ఆ షాపు యజమానిని అడగాలి. పేరు చెక్ చేసుకోవాలి. ఆ తర్వాతే పేమెంట్ చేయాలి.
స్క్రీన్ షేరింగ్ యాప్స్ వద్దు
స్క్రీన్ షేరింగ్ యాప్స్ ద్వారా బ్యాంక్ సమాచారం, లాగిన్ క్రెడిన్షియల్స్, కార్డ్ నెంబర్స్ వంటివి దొంగిలించే ప్రమాదం ఉంది. ప్రస్తుతం కామన్గా జరుగుతున్న స్కామ్ ఇది. మీకు తెలియకుండానే స్క్రీన్ షేరింగ్, మెసేజ్ ఫార్వార్డింగ్ యాప్స్ అంటూ మెసేజ్లు ఏవైనా వస్తే కనుక... అదేంటి? ఎందుకు డివైజ్కి యాక్సెస్ చేయాలి అనుకుంటున్నారు? అనే విషయాలు అడగాలి.
అలాగే బాగా గుర్తుంచుకోవాల్సిన విషయం ఏంటంటే... ఓటీపీ, కాన్ఫిడెన్షియల్ డిటెయిల్స్ గురించి ఏ ఆర్గనైజేషన్ అడగదు. అందుకనే స్క్రీన్ షేరింగ్ యాప్స్, తెలియని యాప్స్ ఇన్స్టాల్ చేసుకోమని ఎవరైనా చెప్తే చేసుకోవద్దు.
