ఆ బ్యాటరీలు వస్తే ఈవీలు అగ్గువకే!

• సోడియం అయాన్​, మెగ్నీషియం కాథోడ్ 
• బ్యాటరీల కోసం ముమ్మర ప్రయోగాలు
• తగ్గనున్న ఉత్పత్తి ఖర్చులు
• ప్రస్తుతం ఈవీ బ్యాటరీల్లో ఖరీదైన లిథియం వాడకం
• మన దేశంలో పరిమితంగా లభిస్తున్న లిథియం
• దాని ప్లేస్​లో తక్కువ ఖర్చుతో సోడియం వాడే ప్రయత్నాలు
• సోడియం బ్యాటరీలతో సేఫ్టీ, స్టోరేజీ ఎక్కువే
• పావుగంటలో ఫుల్​ చార్జింగ్​ అయ్యే సిస్టమూ రెడీ
• యూనివర్సల్​ ర్యాపిడ్​ చార్జింగ్​ సిస్టమ్​ను తెచ్చిన క్లీన్​ ఎలక్ట్రిక్ ​సంస్థ

హైదరాబాద్, వెలుగు: ప్రస్తుతం ఎలక్ట్రిక్​ వెహికల్స్​కు డిమాండ్​ బాగా పెరుగుతున్నది. బైకుల నుంచి బస్సుల వరకు ఈవీలు రోడ్ల మీద కనిపిస్తున్నాయి. కాలుష్యం లేకపోవడం, పెట్రోల్​/డీజిల్​ ఖర్చులు లేకపోవడం వంటి కారణాలతో జనం వీటికే మొగ్గుచూపుతున్నారు. ఈవీలనే ప్రభుత్వాలు కూడా రవాణా వ్యవస్థలో భాగం చేస్తున్నాయి. కానీ, డిమాండ్​ పెరుగుతున్నా.. ఆయా బండ్ల ధరలు మాత్రం భారీగా ఉంటున్నాయి. ఎలక్ట్రిక్​ వెహికల్స్​లో అత్యంత ముఖ్యమైన బ్యాటరీల తయారీ ఖర్చు ఎక్కువగా ఉండటమే ఇందుకు కారణం. 

ఈవీలను ప్రజలకు అందుబాటు ధరల్లోకి తీసుకొచ్చేలా ముమ్మర ప్రయోగాలు జరుగుతున్నాయి.  అందులో ముఖ్యమైనది బ్యాటరీ. ప్రస్తుతం అన్ని ఈవీల కోసం, సోలార్​/విండ్​ పవర్​ వంటి పునరుత్పాదక విద్యుత్​ స్టోరేజీల కోసం లిథియం అయాన్​ బ్యాటరీలనే వాడుతున్నారు. లిథియం పరిమితంగా లభిస్తుండడంతో దాని డిమాండ్​ పెరిగి బ్యాటరీ ధర కూడా ఎక్కువగా ఉంటున్నది.

 దీంతో ప్రత్యామ్నాయంగా సోడియం అయాన్​ బ్యాటరీలను అందుబాటులోకి తెచ్చేందుకు ముంబై, బెంగళూరు వంటి నగరాల్లో పరిశోధనలు సాగుతున్నాయి. అదేవిధంగా లిథియం అయాన్​ బ్యాటరీల్లోనే కాథోడ్​ మెటీరియల్ రీప్లేస్​మెంట్​పైనా సైంటిస్టులు దృష్టి పెట్టారు. ఆ రెండు రకాల బ్యాటరీలు అందుబాటులోకి వస్తే ఈవీల  అగ్గువ ధరకే లభించే అవకాశాలుంటాయని మార్కెట్​ నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు. 

సోడియం అయాన్​ బ్యాటరీ ఖర్చు తక్కువ

లిథియం అయాన్​ బ్యాటరీలతో పోలిస్తే సోడియం అయాన్​ బ్యాటరీలు చాలా తక్కువ ధరకే  వస్తాయి. కారణం.. లిథియంతో పోలిస్తే సోడియం  విరివిగా లభించడమే. అంతేకాదు, సేఫ్టీ విషయంలోనూ సోడియం అయాన్​ బ్యాటరీలే మేలని పరిశోధకులు అంటున్నారు. మూలకం వెలికితీతలో ఇటు పర్యావరణానికీ హాని జరగదంటున్నారు. మామూలుగా అయితే.. లిథియం అయాన్​ బ్యాటరీల్లో కరెంట్​ పాస్​ అవ్వడానికి (ఎలక్ట్రిక్​ కండక్టివిటీ) కోబాల్ట్​ అనే మూలకంతో కాథోడ్​ను పెడతారు. కాపర్​ వైరింగ్​ చేస్తారు. ప్రస్తుతం కోబాల్ట్​ కొన్ని దేశాల్లోనే లభ్యమవుతున్నది. 

మన దేశంలో దొరకడం లేదు. దాన్ని వెలికితీయడమూ శ్రమతో కూడుకున్న పని. పైగా పర్యావరణ సమతుల్యత దెబ్బతింటున్నదన్న ఆందోళనలూ జరుగుతున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలోనే దాని అవసరం లేకుండా భూమ్మీద ఎక్కువగా లభించే అల్యూమినియంతోనే ఎలక్ట్రిక్​ కండక్టివిటీ జరిగే సోడియం అయాన్​ బ్యాటరీలను తెరపైకి తీసుకొస్తున్నారు. ఇప్పటికే పలు సంస్థలు ఆ దిశగా ప్రయత్నాలు చేస్తున్నాయి. 

సేఫ్టీ ఎక్కువ..

లిథియం బ్యాటరీల్లో ఎలక్ట్రిక్​ కండక్టివిటీలో రెసిస్టెన్స్​ ఏర్పడుతుందని నిపుణులు చెప్తున్నారు. దాని వల్ల ఎలక్ట్రాన్స్​ ఓ క్రమపద్ధతిలో పాస్​ కావని, ఫలితంగా ఒక్కోసారి షార్ట్​ సర్క్యూట్​ జరిగి వాటితో ప్రమాదాలు జరిగేందుకు ఆస్కారం ఉంటుందని అంటున్నారు. సోడియం అయాన్​ బ్యాటరీలతో ఇలాంటి ప్రమాదాలేవీ ఉండవని చెప్తున్నారు. సోడియం అయాన్ల ఎలక్ట్రిక్​ కండక్టివిటీ స్థిరంగా ఉంటుందని, ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రతలు ఉన్న సందర్భంలోనూ స్థిరంగా పనిచేస్తాయని వివరిస్తున్నారు.

 వీటి తయారీ కూడా పర్యావరణహితంగా ఉంటుందని పేర్కొంటున్నారు. మామూలుగా లిథియం అయాన్​ బ్యాటరీల తయారీలో కెమికల్స్​ను వాడుతుంటారు. దీనికి అత్యంత డ్రై కండిషన్​ ఉన్న రూమ్స్​ అవసరం.   కానీ, సోడియం అయాన్​ బ్యాటరీల విషయంలో వాటర్​ రెసిస్టెంట్​ క్యాథోడ్​లను వాడడం వల్ల హానికారక రసాయనాల అవసరం ఉండదు.  బ్యాటరీలు తయారు చేసేటప్పుడు విషవాయువులు కూడా విడుదల కావని సైంటిస్టులు చెప్తున్నారు.

సరఫరా నష్టాలు లేకుండా..!

ప్రస్తుతం మన దేశంతోపాటు వివిధ దేశాలు సోలార్​/విండ్​ వంటి పునరుత్పాదక విద్యుత్​పైనా పనిచేస్తున్నాయి. అలా ఉత్పత్తి చేసిన కరెంట్​ను కొన్ని చోట్ల డైరెక్ట్​గా గ్రిడ్​కు కనెక్ట్​ చేసి సరఫరా చేస్తున్నారు. అమెరికా వంటి దేశాలు ఈ పవర్​ను  బ్యాటరీల్లో స్టోర్​ చేసుకొని వాడుకుంటున్నారు. ఇక్కడ కూడా లిథియం అయాన్​ బ్యాటరీలను ఎక్కువగా వాడుతున్నారు. అయితే.. వీటికి తక్కువ ఖర్చుతో కూడిన సోడియం అయాన్​ బ్యాటరీలను వాడుకునేందుకు ప్రయోగాలు జరుగుతున్నాయి. 

సోడియం అయాన్​ బ్యాటరీ వల్ల మారుమూల గ్రామాలకు కూడా ఎలాంటి పవర్​ ఔటేజ్​ లేకుండా.. సరఫరా నష్టాలూ లేకుండా కరెంట్​ సరఫరా చేయొచ్చని సైంటిస్టులు చెప్తున్నారు. చాలా మంది ఇండ్లలో కరెంట్​తో చార్జింగ్​ చేసుకునే లేదా సోలార్​ ఇన్వర్టర్లనూ వాడుతున్నారు. వాటిలోనూ ఈ సోడియం అయాన్​ బ్యాటరీలు మెరుగ్గా పనిచేస్తాయంటున్నారు. ల్యాప్​టాప్​లు, సెల్​ఫోన్లలో వాడే బ్యాటరీలకూ ఇవి రీప్లేస్​మెంట్లుగా ఉంటాయని పేర్కొంటున్నారు.

కోబాల్ట్​ అవసరం లేని మరో బ్యాటరీ..

బ్యాటరీల ఖర్చును తగ్గించే మరో రకం బ్యాటరీకి రూర్కెలాలోని నేషనల్​ ఇన్​స్టిట్యూట్​ ఆఫ్​ టెక్నాలజీకి చెందిన డిపార్ట్​మెంట్​ ఆఫ్​ ఫిజిక్స్​ అండ్​ ఆస్ట్రానమీ సైంటిస్టులు రూపకల్పన చేశారు. లిథియం అయాన్​ బ్యాటరీల్లో ఎలక్ట్రిక్​ కండక్టివిటీకి వాడే కోబాల్ట్​ కాథోడ్​ను మరో మూలకంతో రీప్లేస్​ చేశారు. ఎక్కువగా లభించే మెగ్నీషియం మూలకంతో కోబాల్ట్​ కాథోడ్​ స్థానాన్ని రీప్లేస్​ చేశారు. కోబాల్ట్​తో పోలిస్తే లిథియం అయాన్​ మూవ్​మెంట్​ను ఈ మెగ్నీషియం కాథోడ్​ మరింత మెరుగుపరిచిందని గుర్తించారు. 

అంతేగాకుండా బ్యాటరీ పనితీరు మెరుగపడిందని, అధిక సామర్థ్యం వచ్చి స్థిరత్వమూ పెరిగిందని, ఎక్కువ కాలంపాటు పవర్​ స్టోరేజీ ఉంటుందని ఎన్​ఐటీ రీసెర్చర్లు తేల్చారు. కేంద్ర ప్రభుత్వ ఆధ్వర్యంలోని సైన్స్​ అండ్​ టెక్నాలజీ శాఖ చేపట్టిన నానోమిషన్​ ప్రోగ్రామ్​ కింద ఈ రీసెర్చ్​కు నిధులను సమకూర్చారు. దీనికి పేటెంట్​ కూడా లభించింది. 

పావుగంటలో ఫుల్​ చార్జింగ్ ​అయ్యేలా..!

ఈవీల్లో బ్యాటరీల వాడకమే కాదు.. వాటిలో చార్జింగ్​ అయిపోతే త్వరగా ఫుల్​ చేయడమూ ఇప్పుడు పెద్ద సవాలే. ఒకసారి బ్యాటరీని ఫుల్​ చేయాలంటే కనీసం గంట నుంచి 4 గంటల వరకూ పడుతున్నది. తక్కువ సమయంలో ఈవీ బ్యాటరీలు ఫుల్​ అయిపోయేలా క్లీన్​ ఎలక్ట్రిక్​ అనే సంస్థ పరిష్కారం చూపించింది. బ్యాటరీలను పావు గంటలో ఫుల్​ చార్జింగ్​ చేసే సరికొత్త యూనివర్సల్​ ర్యాపిడ్​ చార్జింగ్​ సిస్టమ్​ను అభివృద్ధి చేసింది. ఒక్కసారి ఫుల్​ చార్జ్​ చేస్తే 80 నుంచి 125 కిలోమీటర్ల వరకు ప్రయాణించవచ్చని కంపెనీ చెప్తున్నది.

 అంతేకాదు.. ఓఈఎం బౌన్స్​, ఒమెగా సెయికీ మొబిలిటీ సంస్థలతో ఒప్పందమూ చేసుకుంది. బౌన్స్  సంస్థ తన ఎలక్ట్రిక్​ బైకుల్లో ఈ టెక్నాలజీని వాడనుంది. ఆ బైకులతో 80 కిలోమీటర్ల దూరం వరకు ప్రయాణం చేసేందుకు వీలుంటుంది. ఇక ఒమెగా సెయికీ మొబిలిటీ సంస్థ తన ఎలక్ట్రిక్​ ఆటోల్లో టెక్నాలజీని ప్రవేశపెడుతున్నది. తద్వారా 125 కిలోమీటర్ల రేంజ్​ను ఇవ్వాలని భావిస్తున్నది. ఈ ఏడాది మార్చి నుంచే భారీ స్థాయిలో ఈ టెక్నాలజీతో కూడిన బ్యాటరీలను క్లీన్​ ఎలక్ట్రిక్​ సంస్థ ఉత్పత్తి చేయనుంది. ఈవీ చార్జింగ్​ స్టేషన్ల వద్ద గంటల తరబడి వేచి చూడకుండా ఉండేలా టైమ్​నూ సేవ్​ చేసి.. ఆయా చార్జింగ్​ స్టేషన్ల ఓనర్లకూ రెవెన్యూ జనరేషన్​నూ పెంచేందుకు వీలుంటుందని సంస్థ చెప్తున్నది.