మోడీ సర్కారు ప్రకటిం చిన మంచి పథకాల్లో ‘సంసద్ ఆదర్శ్ గ్రామ్ యోజన’ కూడా ఒకటి. పేరుకు తగ్గట్లే ఆ స్కీమ్ ఆదర్శవంతంగా ప్రారంభమైంది. తొలి దశ లో ఏకంగా 703 మంది ఎంపీలు తలో గ్రామాన్ని అభివృద్ధికి చిరునామాగా మార్చటానికి ముందుకొచ్చారు. అయితే.. రెం డు, మూడు విడతల్లో ఈ మోడల్ ప్రోగ్రామ్ డల్ అయింది. మూడో దఫాలో కనీసం 300 మంది ఎంపీలు కూడా కార్యక్రమం అమలు పట్ల ఆసక్తి చూపలేదు. దీం తో ఈ పథకం ఇప్పటివరకు 52 శాతం లక్ష్యాన్నే చేరగలిగింది.
మోడీ 2014 మేలో ప్రధానమంత్రిగా పగ్గాలు చేపట్టారు. మూడు నెలల తర్వాత అంటే ఆగస్టు 15న పీఎంగా తన తొలి ఇండిపెండెన్స్ డే స్పీచ్లో ‘సంసద్ ఆదర్శ్ గ్రామ్ యోజన’(ఎస్ఏజీవై)పై ప్రకటన చేశారు. అదే ఏడాది అక్టోబర్ 11న పథకాన్ని ప్రారంభించారు. రాజ్యసభ, లోక్సభ సభ్యులు రానున్న ఐదేళ్లలో ఒక్కొక్కరు మూడు గ్రామాల చొప్పున సెలెక్ట్ చేసుకొని ఆల్రౌండ్ డెవలప్మెంట్ చేసి మోడల్ విలేజ్లుగా మార్చాలని కోరారు.
ఆరంభం అదిరింది
ప్రధాని ఇచ్చిన పిలుపుకి పార్లమెంట్ సభ్యుల నుంచి పెద్దఎత్తున స్పందన వచ్చింది. లోక్సభ ఎంపీలు తమ సెగ్మెంట్ పరిధిలో, రాజ్యసభ సభ్యులు తాము ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న రాష్ట్రంలో ఏదైనా ఒక జిల్లాలో… బాగా వెనుకబడిన గ్రామాన్ని దత్తత తీసుకున్నారు. లోక్సభలోని 543 మంది సభ్యుల్లో 500 మంది, రాజ్యసభలోని 245 మంది ఎంపీల్లో 203 మంది (మొత్తం 703 మంది సభ్యులు) ప్రారంభ దశలో పల్లెలను ఎంపిక చేసుకొని అభివృద్ధి కార్యక్రమాలకు శ్రీకారం చుట్టారు.
దీంతో కేంద్రం ఈ పథకం అమలు పట్ల భారీ అంచనాలు పెట్టుకుంది. ‘గౌరవ పార్లమెంట్ సభ్యులు దేశవ్యాప్తంగా 1,475 గ్రామ పంచాయతీలను అన్ని విధాలా డెవలప్ చేసేందుకు దగ్గరుండి మరీ సలహాలు సూచనలు ఇస్తున్నారు’ అని రూరల్ డెవలప్మెంట్ మినిస్ట్రీ ఆ మధ్య గొప్పగా చెప్పుకుంది. ‘స్టేట్ పెర్ఫార్మెన్స్ అండ్ యాక్షన్ ప్లాన్ రిపోర్ట్’లో తెలిపింది.
పాటించాల్సిన రూల్స్
ఎస్ఏజీవైలో ప్రతి ఎంపీ 2016 నాటికి ఒక గ్రామాన్ని, 2019లోపు మరో రెండు ఊళ్లను, 2024 నాటికి ఇంకో ఐదు పల్లెలను దత్తత తీసుకొని ప్రగతి బాట పట్టించాలి. పార్లమెంట్ సభ్యులు తమ ఇష్టమొచ్చిన విలేజ్లను ఈ మేరకు ఎంపిక చేసుకోవచ్చు. అయితే సొంతూరును గానీ, అత్త గారి గ్రామాన్ని గానీ సెలెక్ట్ చేసుకోకూడదు ఈ స్కీమ్కి ప్రత్యేకంగా నిధులు ఇవ్వరు. వివిధ పథకాలకు కేటాయించిన బడ్జెట్నే వాడుకొని పనులు పూర్తి చేయాలి.
50 శాతానికే పరిమితం
ఎస్ఏజీవై పట్ల రెండో విడతలో 497 మంది ఎంపీలు, మూడో దఫాలో 283 మందే ఆసక్తి చూపారు. ఒక దశలో అధికార బీజేపీ ఎంపీలు, మోడీ కేబినెట్ మంత్రులు కూడా ఈ స్కీమ్ను పట్టించుకోలేదు. ప్రధాని మాత్రం మూడు ఫేజుల్లో మూడు గ్రామాలు దత్తత తీసుకున్నారు. రూరల్ డెవలప్మెంట్ మినిస్ట్రీ డేటా ప్రకారం ఈ పథకంలో 35 శాతం ప్రాజెక్టులు ప్రారంభమే కాలేదు. 13 శాతం పనులు కొనసాగుతున్నాయి. దీన్నిబట్టి ఇప్పటివరకు 52 శాతం గ్రామాలే మోడల్ విలేజ్లుగా మారాయని చెప్పొచ్చు.
బెంగాల్, ఒడిశా వరస్ట్
కొన్ని రాష్ట్రాలు ఈ పథకాన్ని అద్భుతంగా అమలుచేస్తుండగా మరికొన్ని మాత్రం ఆ ఊసే ఎత్తడం లేదు. యూపీ (90 శాతం),ఉత్తరాఖండ్ (85 శాతం), తమిళనాడు (80శాతం), గుజరాత్ (76 శాతం పనులతో) ‘దిబెస్ట్’గా నిలిచాయి. మమతా బెనర్జీ నాయకత్వంలోని తృణమూల్ అధికారంలో ఉన్న పశ్చిమ బెం గాల్ 100 శాతం ఈపథకాన్ని పట్టించుకోలేదు. ఆ రాష్ట్రానిది వరస్ట్ పెర్ఫార్మెన్స్ . నవీన్ పట్నాయక్ లీడర్ షిప్ లోని ఒడిశాలో 76 శాతం ప్రాజెక్టుల్లో అడుగుముందుకు పడలేదు. దీంతో ఎస్ఏజీఐ టార్గెట్ చేరుతుందా అనే డౌట్లు వస్తున్నాయి