సెక్సువల్ వయొలెన్స్ నుంచి ప్రాణాలతో బయటపడినా వాళ్లను సొసైటీ మునుపటిలా ఆదరించడం లేదు. అలాగే చట్టపరంగానూ భద్రత లేదు. యురాసియా రీజియన్లోని మహిళలు ఈ ఏడాది జనవరిలో పెద్ద ఎత్తున ‘రోడ్ బ్లాక్స్’ వంటి వెరైటీ కార్యక్రమాలు చేపట్టారు. యూరప్, ఆసియా ఖండాలను కలిపి ‘యురాసియా’ అంటారు. ఈ రీజియన్లో మొత్తం 93 దేశాలు ఉన్నాయి. న్యాయం కోరుతూ ఆడవాళ్లు ఈ రీజియన్లో ఇలాంటి నిరసనలు నిర్వహించటం ఇదే తొలిసారి. రోడ్ బ్లాక్స్ అంటే మహిళలను అటు సొసైటీ, ఇటు చట్టం రెండూ ఆదరించలేకపోతున్నాయనే అర్థంతో ఉద్యమాన్ని నడిపించారు. పెళ్లికూతుళ్ల కిడ్నాపింగ్, చైల్డ్ మ్యారేజ్లు సహా మహిళలు ఎదుర్కొంటున్న అన్ని సమస్యల పరిష్కారానికి చట్టాలను, పాలసీలను, ప్రభుత్వాల చర్యలను పూర్తిగా మార్చాల్సి ఉందని తేల్చిచెప్పారు. గతంలో సోవియెట్ యూనియన్లో ఉన్న 15 దేశాల్లో సెక్సువల్ వయొలెన్స్కి సంబంధించిన చట్టాలను రివ్యూ చేసి, లోపాలను సవరించారు. ఆర్మేనియా, మాల్దోవా, ఎస్టోనియా, లాత్వియా, లిథువేనియా, జార్జియా, అజర్బైజాన్, తజికిస్థాన్, కిర్గిజ్స్థాన్, బెలారస్, ఉజ్బెకిస్థాన్, తుర్క్మెనిస్థాన్, ఉక్రెయిన్, కజక్స్థాన్, రష్యా దేశాలు మహిళల విషయంలో చొరవ తీసుకున్నాయి.
అమెరికాలో రాజ్యాంగ సవరణకు ఒప్పించారు
చాలా ఆధునిక దేశంగా చెప్పుకునే అమెరికాలో ఇప్పటికీ ఆడవాళ్లకు మగవాళ్లతో సమానంగా హక్కులు లేవు. దీనికోసం రాజ్యాంగ సవరణ చేయడానికి యూఎస్ కాంగ్రెస్ ఈ ఏడాది మేలో చర్చ చేపట్టింది. అమెరికా చట్ట సభ ఇలాంటి హియరింగ్ జరపటం 36 ఏళ్లలో ఇదే తొలిసారి. ‘ఈక్వల్ రైట్స్ అమెండ్మెంట్ (ఈఆర్ఏ)’ బిల్లుపై వచ్చే జనవరిలో ఓటింగ్ జరగనుంది. ఈఆర్ఏ బిల్లును ఓకే చేయాల్సిన చిట్టచివరి (38వ) రాష్ట్రం వర్జీనియా. ఇక్కడ కూడా పాసైతే ఆ బిల్లు చట్టంగా మారుతుంది.
వాంకోవర్లో ఉమెన్ డెలివర్–2019 సమ్మిట్
2030 నాటికి ప్రపంచంలో జెండర్ బయాస్ అనేదే ఉండకూడదన్నది మహిళల నినాదం. దీనికి సంబంధించిన ‘ఉమెన్ డెలివర్ కార్యక్రమం’ ఈ ఏడాదే వాంకోవర్ (కెనడా)లో జరిగింది. ఈ సమ్మిట్కి దాదాపు 8 వేల మంది హాజరయ్యారు. వీరిలో వివిధ దేశాల లీడర్లు, ఇన్ఫ్లుయెన్సర్లు, యాక్టివిస్టులు, అడ్వొకేట్లు, విద్యావేత్తలు, జర్నలిస్టులు తదితరులు ఉన్నారు.
ఆటల్లోనూ సమాన అవకాశాల కోసం
ఉమెన్ స్పోర్ట్స్కి సంబంధించి 2019ని తిరుగులేని ఏడాదిగా చెప్పుకోవచ్చు. ఈ సంవత్సరం జరిగిన ఉమెన్స్ వరల్డ్ కప్ని తొలిసారిగా రికార్డు స్థాయిలో వంద కోట్ల మంది చూశారు. ఇరాన్లో ఫుట్బాల్ పోటీలను మహిళలు స్టేడియానికి వచ్చి చూసే అవకాశంకూడా ఈ ఏడాదే కల్పించారు. ఆటపై అభిమానంతో సహర్ ఖోడయారీ అనే యువతి మగ వేషంలో స్టేడియంలోకి వెళ్లింది. దీనిని కోర్టు నేరంగా పరిగణిం చి ఆరు నెలల జైలు శిక్ష వేసేందుకు సిద్ధమైంది. దీంతో ఆమె కోర్టు హాల్ బయట ఒంటికి నిప్పంటించుకొని సూసైడ్ చేసుకుంది. ఈ ఘటన ఇరాన్ సర్కారు కళ్లు తెరిపించింది.
ఇకపై నార్త్ ఐర్లాండ్లోనూ అబార్షన్ ఇల్లీగల్ కాదు
నార్త్ ఐర్లాండ్ బ్రిటన్లో భాగమే అయినా అక్కడ ఇన్నాళ్లూ అబార్షన్ను ఇల్లీగల్గానే పరిగణించారు. అత్యాచారంతో గర్భం దాల్చినా, వావీవరసలు లేని పెళ్లి వల్ల ప్రెగ్నెన్సీ వచ్చినా అబార్షన్ చేయించుకోకూడదు. అయితే, అది నేరం కాదని చెప్పే చట్టాన్ని 1967లోనే రూపొందించినా అక్కడ అమలు కావడం లేదు. దీనిపై మహిళలు ఉద్యమించి విజయం సాధించారు.
అర్జెంటీనాలోనూ ఇలాంటి బిల్లుకే మద్దతు
అర్జెంటీనాలో కూడా ఇన్నాళ్లూ అబార్షన్ని ఇల్లీగల్గానే భావించారు. రేప్ వల్ల గానీ అసాధారణ పరిస్థితుల్లో గానీ గర్భం దాల్చితే మినహాయింపు ఇచ్చేవారు. అబార్షన్ను లీగలైజ్ చేయాలనే బిల్లును పార్లమెంట్లో ప్రవేశపెట్టడంతో 10 లక్షల మంది మహిళలు రోడ్ల మీదికి వచ్చి మద్దతు తెలిపారు.
లాటిన్ అమెరికాలోనూ ఆగ్రహం
బొలీవియాలో పెళ్లీడుకొచ్చిన ఆడపిల్లలపై లైంగిక హింస చాలా ఎక్కువ. దీనికి ఫుల్స్టాప్ పెట్టాలని ‘ఇంటర్ అమెరికన్ కమిషన్ ఆన్ హ్యూమన్ రైట్స్ (ఐఏసీహెచ్ఆర్)’ను డిమాండ్ చేస్తున్నారు.
