జమ్మూకాశ్మీర్లో దాదాపు 70 ఏళ్లుగా అమల్లో ఉన్న రెండు స్పెషల్ ఆర్టికల్స్ని సెంట్రల్ గవర్నమెంట్ తీసేసింది. కానీ, అలాంటి ఆర్టికల్స్ ఇంకా ఉన్నాయి. వాటిద్వారా కొన్ని రాష్ట్రాలు ప్రత్యేక హక్కులు పొందుతున్నాయి. జమ్మూ కాశ్మీర్ లాగే ఆయా రాష్ట్రాల్లోనూ ప్రత్యేక హక్కులు పోతాయన్న భయాన్ని వేర్పాటువాదులు కల్పిస్తున్నారు. ముఖ్యంగా ఆర్టికల్–371ఏ కింద నార్త్ ఈస్ట్రన్ రాష్ట్రాలున్నాయి. తమ రాష్ట్రానికి కూడా కాశ్మీర్ అనుభవం ఎదురుకానుందేమోనని నాగాలాండ్ ప్రజల్లో ఆందోళన మొదలైంది. అయితే మోడీ సర్కార్కి అలాంటి ఆలోచనేదీ లేదని సాక్షాత్తూ బీజేపీ సుప్రీం, కేంద్ర హోం మంత్రి అమిత్ షా పార్లమెంట్లో వారం కిందటే చెప్పారు. ‘ఆర్టికల్–370, 371 మధ్య పోలికే లేదు. కాబట్టి దాన్ని ముట్టుకోబోమని నార్త్ ఈస్ట్ సహా ఆర్టికల్–371 పరిధిలోకి వచ్చే అన్ని రాష్ట్రాలకూ హామీ ఇస్తున్నా’ అని షా స్పష్టం చేశారు.
అయినాగానీ, నాగాలాండ్ జనాల్లో, లీడర్లలో కలవరం తీరలేదు. తమ రాష్ట్ర అటానమీని చెడగొట్టొద్దని నాగా పీపుల్స్ ఫ్రంట్తోపాటు ఇతర పార్టీల నాయకులు కేంద్రానికి విజ్ఞప్తి చేశారు.
‘ఫ్రంటీర్ నాగాలాండ్’పై ఆశలు
మోడీ సర్కారు లడఖ్ను జమ్మూకాశ్మీర్ నుంచి విడదీసి కేంద్ర పాలిత ప్రాంతంగా మార్చటంతో నాగాలాండ్లోని ఐదు జిల్లాలు (త్యుయెన్సంగ్, మాన్, లాంగ్లెంగ్, కిఫైర్, నాక్లాక్) కలిపి ‘ఫ్రంటీర్ నాగాలాండ్’ పేరుతో సెపరేట్ స్టేట్ చేయాలని కోరుతున్నవారిలో కొత్త ఆశలు మొలకెత్తాయి. నేషనల్ సోషలిస్ట్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ నాగాలాండ్(ఎన్ఎస్సీఎన్) సహా ఈ డిమాండ్ చేస్తున్న ఈస్టర్న్ నాగాలాండ్ పీపుల్స్ ఆర్గనైజేషన్(ఈఎన్పీఓ)తో కూడా కేంద్రం రాజకీయ చర్చలు జరుపుతుండటం గమనార్హం.
ఆర్.ఎన్.రవిని నాగాలాండ్ గవర్నర్గా నియమించటంతో ఆ రాష్ట్రంలోని రెబెల్స్కు కూడా స్టేట్ అడ్మినిస్ట్రేషన్లో చోటు కల్పించాలని కేంద్రం ఆశిస్తున్నట్లు భావించొచ్చు. దీంతోపాటు ఆయనకు ‘ఆర్టికల్–371ఏ’ ప్రత్యేక అధికారాలు కల్పిస్తోంది. లా అండ్ ఆర్డర్ విషయంలో సీఎంని కూడా గవర్నర్ ఓవర్ రూల్ చేసే పవర్ ఉంది. ఆయన నిర్ణయమే ఫైనల్. త్యుయెన్సంగ్ ఏరియాల్లోని అడ్మినిస్ట్రేషన్లోనూ గవర్నర్ నేరుగా జోక్యం చేసుకోవచ్చు. ప్రజల ప్రయోజనాలను కాపాడటానికి కేంద్రానికి ఇంతకు మించిన వెసులుబాటేమీ అవసరం లేదు. నాగాలాండ్లో ప్రస్తుతం బీజేపీ కూటమే అధికారంలో ఉంది. దీనికితోడు ఆర్టికల్–371 జోలికి పోబోమని కేంద్ర హోం మంత్రి చెప్పిన మాటను కూడా ఇక్కడ మరువకూడదు.
ఆర్టికల్ 371తో ఈశాన్యానికి భరోసా
ఆర్టికల్–370 మాదిరిగానే ఆర్టికల్–371 కూడా భిన్నమైంది. ఇందులో ‘ఏ’ నుంచి ‘జే’ వరకు ఉన్న 10 సెక్షన్లు 10కి పైగా రాష్ట్రాలకు ప్రత్యేక, వేర్వేరు రక్షణలను కల్పిస్తున్నాయి. ఈ రాష్ట్రాల లిస్టులో నాగాలాండ్ కూడా ఒకటి. ఆర్టికల్–371ఏ ప్రకారం నాగాలాండ్ శాసనసభ పర్మిషన్ లేకుండా నాగా ప్రజల విషయాల్లో పార్లమెంట్ జోక్యం చేసుకోకూడదు. లోకల్ కల్చర్, ట్రెడిషన్స్, రెలీజియన్, సివిల్, క్రిమినల్, ల్యాండ్ మ్యుటేషన్స్ తదితర చట్టాలను మార్చకూడదు. తద్వారా ఈశాన్య రాష్ట్రాల్లోని ఆదివాసీ, గిరిజన సంప్రదాయాలకు సెక్యూరిటీ ఇవ్వాలన్నదే లక్ష్యం.
70 ఏళ్లుగా పోరాటం
ప్రత్యేక దేశం కోసం 16 నాగా తెగల ప్రజలు 70 ఏళ్లుగా పోరాడుతున్నారు. ఇండిపెండెన్స్ పొందాక ఆ రాష్ట్ర జనాలు ఇండియాలో కలవాలనుకోలేదు. నాగాలాండ్ను ప్రత్యేక దేశంగా గుర్తించటానికి నెహ్రూ ఒప్పుకోలేదు. 1963 డిసెంబర్ 1న ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ప్రకటించారు. నాగా సంస్థలు అప్పటినుంచి ఫైట్ చేస్తున్నారు. ఆ సంస్థల్లో నేషనల్ సోషలిస్ట్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ నాగాలాండ్ ముఖ్యమైంది.
నాటి మధ్యవర్తే.. గవర్నర్
ఆర్టికల్–371ఏ ద్వారా అటానమీ స్టేటస్ అనుభవిస్తున్న నాగాలాండ్ ప్రజలు తమకు మరింత ఫ్రీడం కావాలని డిమాండ్ చేస్తుంటారు. నాగాలతో గతంలో జరిపిన శాంతి చర్చల్లో నేషనల్ సెక్యూరిటీ మాజీ డిప్యూటీ అడ్వైజర్ ఆర్.ఎన్.రవి మధ్యవర్తిగా కీలక పాత్ర పోషించారు. 2015 ఆగస్టు 3న కుదిరిన ఫ్రేమ్ వర్క్ అగ్రిమెంట్ ఆధారంగా ఇండో–నాగా చర్చలను కొద్ది నెలల్లో కొలిక్కి తేవాల్సిన బాధ్యతని మళ్లీ రవికే అప్పగించింది కేంద్రం. ఎప్పటికప్పుడు నాగా సంస్థలతో చర్చలు, సంప్రదింపులు జరపటం కోసం ఆయనను నాగాలాండ్కి గవర్నర్గా ఈ మధ్యే పంపింది.
