మ్యూజికల్ చైర్స్ ఆటలో కుర్చీ చుట్టూ మనుషులు పరుగెడతారు. కానీ.. కాంగ్రెస్ ఆడుతున్న ‘పార్టీ ప్రెసిడెంట్’ చైర్ గేమ్లో కుర్చీయే మనుషుల చుట్టూ తిరుగుతోంది. అదీ ఇద్దరి వెంటే!. 135 ఏళ్ల చరిత్రగల పార్టీకి అయితే రాహుల్గాంధీ. లేకపోతే సోనియాగాంధీ. ఆ ఇద్దరిలో ఎవరో ఒకరికి తప్ప నాన్–గాంధీలకు ఛాన్స్ ఇవ్వట్లేదు. రాహుల్ని మరోసారి చీఫ్ చేయడానికి రంగం సిద్ధమవుతోంది. ఆయన సెకండ్ ఇన్నింగ్స్ సక్సెస్ కావాలంటే ఇప్పుడున్న కాంగ్రెస్తో కష్టమని, ‘కొత్త కాంగ్రెస్’ను నిర్మించాల్సిందేనని అంటున్నారు ఎనలిస్టులు.
హస్తం పార్టీలో ఆరు నెలలుగా సాగుతున్న రాజకీయం ఊహిస్తున్న మలుపులే తిరుగుతోంది. రాహుల్గాంధీ రెండోసారి పార్టీ ప్రెసిడెంట్ పగ్గాలు చేపట్టడం లాంఛనమే. ఢిల్లీ అసెంబ్లీ ఎన్నికల తర్వాత ఈ లాంఛనం పూర్తి కావచ్చు. ఆలిండియా కాంగ్రెస్ కమిటీ (ఏఐసీసీ) ప్లీనరీ జరపాలని ప్లాన్ చేస్తున్నారు. పార్టీ వర్గాల ముచ్చట్లలో ఇదే విషయంపై చర్చ నడుస్తోంది. సోనియా గాంధీ తర్వాత రాహుల్ గాంధీ, ఆ తర్వాత తల్లి, మళ్లీ తల్లి తర్వాత కొడుకు… చైర్పర్సన్ కుర్చీని తమ చుట్టూనే తిప్పుతున్నారు.
ఆశ్చర్యమేముంది!
కాంగ్రెస్ పార్టీ గురించి బాగా ఎరిగినవారికి ఇదేమంత ఆశ్చర్యంగా అనిపించట్లేదు. ఇప్పుడు కాకపోయినా ఇంకొన్నాళ్లకైనా జరిగేది ఇదేనని ప్రతి ఒక్కరికీ తెలుసంటున్నారు. సోనియా గాంధీని ‘ఇంటీరిమ్ ప్రెసిడెంట్’గా ఎంచుకున్నప్పుడే ఈ సంగతి తేలిపోయింది. ఆమె కూడా కొడుకు కోసమే ఆ ప్రపోజల్కి ఒప్పుకున్నారు. సీడబ్ల్యూసీకి రిజైన్ చేస్తానని రాహుల్గాంధీ అన్నప్పుడు ‘గాంధీలు తమకుతాము వెళ్లిపోవటం తప్ప వాళ్లను ఎవరూ ఎప్పుడూ ఈ పోస్టు నుంచి తీసేయరు’ అని సోనియా గాంధీ అన్నట్లుగా వార్తలు వచ్చాయి.
ఆ ప్రశ్నలు ఆసక్తికరం
అసలు రాహుల్గాంధీ కాంగ్రెస్ చీఫ్ పదవికి ఎందుకు రాజీనామా చేశారు?. ఇప్పుడు మళ్లీ ఎందుకు వస్తున్నారు?. ఈ రెండు ప్రశ్నలు ఆసక్తికరంగా మారాయి. పార్టీ అధ్యక్ష స్థానానికి ఆయన గతేడాది జూలైలో గుడ్బై చెప్పారు. తాను మిగతా లీడర్ల మాదిరి కాదని, గెలుపుకైనా ఓటమికైనా బాధ్యత తీసుకునే నాయకుణ్ని అని పార్టీకి, దేశానికి చెప్పటానికే రాహుల్గాంధీ ఈ నిర్ణయం ప్రకటించినట్లు భావించారు. జవాబుదారీతనానికి తిరుగులేని ఉదాహరణగా తనను ప్రొజెక్ట్ చేసుకోవడానికే రాహుల్ అలా చేశారని అనుకున్నారు.
‘రాహుల్గాంధీ అధికారం కోసం అర్రులు చాచే వ్యక్తి కాదని నిరూపించుకున్నారు’ అంటూ చాలామంది కాంగ్రెస్ నేతలు ఆయన్ని ప్రశంసల్లో ముంచెత్తారు. నిజానికి రాహుల్గాంధీ కాంగ్రెస్ సుప్రీంగా తప్పుకున్నది పార్టీలో పాతుకుపోయిన పాత కోటరీపైన అలకతో. 2019 లోక్సభ ఎన్నికల ప్రచారంలో వాళ్లెవరూ తనకు సపోర్ట్ చేయలేదనేది ఆయన ఫీలింగ్. జనరల్ ఎలక్షన్స్లో కాంగ్రెస్ ఓటమికి ఎవరూ నైతిక బాధ్యత వహించడం లేదని, పదవులు పట్టుకొని వేలాడుతున్నారని రాహుల్ అసంతృప్తిని వెళ్లగక్కారు.
సీనియర్ల ఆలోచనలు వేరు
కాంగ్రెస్ చీఫ్గా తమ కుటుంబ సభ్యులను కాకుండా వేరే వాళ్లను సెలెక్ట్ చేయాలని రాహుల్ అప్పట్లో సూచించారు. దీంతో యువ నేతలు సచిన్ పైలట్, జ్యోతిరాదిత్య సింధియా, ముకుల్ వాస్నిక్ లాంటివాళ్లు ఆ బాధ్యతను భుజాలపై వేసుకోవటానికి ముందుకొచ్చారు. కానీ, పార్టీలో ఏళ్ల తరబడి పాతుకుపోయి, తెర వెనక చక్రం తిప్పుతున్నోళ్లు ఈ ప్రపోజల్కి అంగీకరించలేదు. రాహుల్ లోటును భర్తీ చేయగలిగినవారు ఆయన తల్లి సోనియాగాంధీ తప్ప మరెవరూ కాదని తేల్చి చెప్పారు. చివరికి వాళ్లు అనుకున్నట్లే ఆమెనే తెరపైకి తెచ్చారు. ఈ విషయంలో రాజస్థాన్, ఛత్తీస్గఢ్, మధ్యప్రదేశ్ సీఎంలు అశోక్ గెహ్లాట్, భూపేశ్ బఘేల్, కమల్నాథ్ సహా చాలా మంది సీనియర్ లీడర్లు ఉత్సాహం చూపించారు.
ఫెయిల్యూర్ కానే కాదట!
కాంగ్రెస్ పార్టీ ప్రెసిడెంట్గా రాహుల్గాంధీ 2017 డిసెంబర్ నుంచి 2019 ఆగస్టు వరకు పనిచేశారు. ఈ ఏడాదిన్నర కాలంలో లోక్సభకు, ఎనిమిది రాష్ట్రాల (గుజరాత్, కర్ణాటక, రాజస్థాన్, మధ్యప్రదేశ్, ఛత్తీస్గఢ్, తెలంగాణ, ఏపీ, ఒడిశా) అసెంబ్లీలకు ఎన్నికలు జరిగాయి. గుజరాత్లో హస్తం పార్టీ మెరుగైన పనితీరు చూపింది. ఛత్తీస్గఢ్, రాజస్థాన్, మధ్యప్రదేశ్లలో అధికారంలోకి వచ్చింది. కర్ణాటకలో జేడీఎస్తో కలిసి కూటమి ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. తెలంగాణలో కొద్దోగొప్పో సీట్లు తెచ్చుకున్నా, ఏపీలో ఒక్క సీటయినా గెలవలేకపోయింది. ఒడిశాలో మూడో స్థానానికి పడిపోయింది. లోక్సభలో ప్రతిపక్ష హోదాకి సరిపడ సీట్లు తెచ్చుకోలేకపోయింది. అయితే, ఓవరాల్గా చూసినప్పుడు మూడు రాష్ట్రాల్లో పవర్ని, ఒక రాష్ట్రంలో కింగ్ మేకర్ పొజిషన్ని దక్కించుకుంది. కాబట్టి, రాహుల్ గాంధీ ఫెయిల్ కానేకాలేదని ఆయన క్యాంప్ వాదిస్తోంది. అలాగే, సిటిజన్షిప్ అమెండ్మెంట్ యాక్ట్ (సీఏఏ)పై వ్యతిరేకత, ఎకానమీ మందగించటంతో ప్రధానిగా మోడీ పాపులారిటీ పడిపోయిందని, రాహుల్ రీఎంట్రీకి ఇదే సరైన సమయమని ఆయన సపోర్టర్లు కోరుకుంటున్నారు. రాహుల్ గాంధీ మళ్ళీ ఏఐసీసీ చీఫ్ కావడానికి అనుకూలంగా యువనేతలు వ్యూహం పన్నారని చెబుతున్నారు ఎనలిస్టులు.
రావాలంటున్నరు
ఛత్తీస్గఢ్లో కాంగ్రెస్ విజయం, మహారాష్ట్రలో శివసేన, ఎన్సీపీలతో కొయిలేషన్ సర్కారు ఏర్పాటు రాహుల్ వర్గంలో మరింత ఉత్సాహం నింపింది. దీంతో ‘రావాలి రాహుల్’ అనే ప్రచారాన్ని ముమ్మరం చేశారు. గత డిసెంబర్ 28న జరిగిన కాంగ్రెస్ పార్టీ 135వ ఫౌండేషన్ డే నాడే ఈ పాట అందుకున్నారు. ఆ రోజు ప్రధాన అజెండా ఇదే అన్నట్లుగా సమావేశం సాగింది. ఆరు నెలలుగా పార్టీ వ్యవహారాల్లో రాహుల్గాంధీ పార్టిసిపేషన్ పెరుగుతుండటం ఆయన అనుచరుల ఆనందం పట్టలేకుండా ఉంది.
ఢిల్లీలోని రామ్లీలా మైదానంలో నిర్వహించిన ‘భారత్ బచావో ర్యాలీ’లో రాహుల్ గాంధీ పాల్గొన్నారు. సీఏఏని నిరసిస్తూ హస్తం పార్టీ చేపట్టిన సత్యాగ్రహంలో పాలుపంచుకున్నారు. సీఏఏ వ్యతిరేక ఉద్యమంలో చనిపోయినోళ్ల కుటుంబ సభ్యులను పరామర్శించారు. పాలిటిక్స్కి రాహుల్ మళ్లీ ఫుల్టైమ్ కేటాయిస్తుండటానికి వీటిని సాక్ష్యాలుగా చూపుతున్నారు. దేశవ్యాప్తంగా కాంగ్రెస్ కార్యకర్తలు ఆశిస్తున్నది కూడా ఇదేనని, పార్టీకి ఆయన నాయకత్వం ఎంతైనా అవసరమని రాహుల్గాంధీ సన్నిహితుడు, పార్టీ జనరల్ సెక్రటరీ కేసీ వేణుగోపాల్ అన్నారు.
ముందు జాగ్రత్తల్లో అశోక్ గెహ్లాట్
కాంగ్రెస్లో సీనియర్ల ప్లాన్లు వేరేగా ఉన్నాయి. రాహుల్ గాంధీ మళ్లీ ఏఐసీసీ చీఫ్ కావడం దాదాపుగా ఖాయంగా కనిపిస్తున్న నేపథ్యంలో… సీనియర్లు ముందు జాగ్రత్తలు తీసుకుంటున్నారు. వీళ్లలో రాజస్థాన్ సీఎం అశోక్ గెహ్లాట్ అందరికంటే ముందున్నారు. రాహుల్ రాగానే తన సీటుకు ఎసరు పెడతారన్నది ఆయన భయం. ఇదివరకే సీఎం సీటుకోసం సచిన్ పైలట్తో పోటీ పడాల్సి వచ్చింది. రాహుల్ గాంధీకి తల్లి సోనియా, చెల్లెలు ప్రియాంక నచ్చజెప్పడంతో అశోక్ గెహ్లాట్ను సీఎంగా ఓకే చేసి, తన కోటరీలోని సచిన్ని కో–పైలట్ సీటులో కూర్చోబెట్టాల్సి వచ్చింది.
ఈ నేపథ్యంలో…. హై కమాండ్ దగ్గర పట్టు పోకుండా గెహ్లాట్ ప్లాన్ వేశారు. రాజస్థాన్ నుంచి రాజ్యసభకు ప్రియాంక గాంధీని పంపాలనుకుంటున్నారు. ఇక్కడ ఏప్రెల్లో 3 సీట్లు ఖాళీ కానున్నాయి. పోయినేడాది మాజీ ప్రధాని మన్మోహన్ సింగ్నికూడా గెహ్లాట్ తమ రాష్ట్రం నుంచే రాజ్యసభకు పంపించారు. ఇటీవల కోట హాస్పిటల్లో చిన్నారులు చనిపోయినప్పుడు… ప్రభుత్వం ముందు జాగ్రత్త తీసుకోనందువల్లే మృతులు పెరిగారని సచిన్ కామెంట్ చేశారు. దీనిని ప్రతిపక్షాలు బాగా వాడుకుని సీఎం గెహ్లాట్ని ఇబ్బంది పెట్టాయి. ఆ సమయంలో ప్రియాంక గాంధీ చాకచక్యంగా సచిన్ని కంట్రోల్ చేశారని ఎనలిస్టులు చెబుతున్నారు. హైకమాండ్ రేంజ్లో ప్రియాంక తనకు సపోర్ట్ చేస్తారనే నమ్మకంతో గెహ్లాట్ రాజ్యసభ సీటుని ఆఫర్ చేస్తున్నట్లు పార్టీ వర్గాలు అంటున్నాయి.
కాంగ్రెస్ మారాల్నట
కాంగ్రెస్ పార్టీకి పూర్వ వైభవం తెచ్చే అద్భుత అవకాశాన్ని ఏడాదిన్నర కిందట రాహుల్గాంధీకి ఇచ్చారు. కానీ ఆయన క్లిక్ కాలేదు. దీంతో ఇప్పుడు మరో ఛాన్స్కి రూట్ క్లియర్ చేస్తున్నారు. అయితే ఈ గుడ్విల్నైనా సరిగా వాడుకుంటారా లేదా అనేది పెద్ద ప్రశ్నగా మారింది. సెకండ్ ఇన్నింగ్స్ సక్సెస్ కావాలంటే రాహుల్ వర్కింగ్ స్టయిల్ మార్చుకోవాలంటున్నారు ఎనలిస్టులు. బ్రిటన్లో లేబర్ పార్టీ ‘న్యూ లేబర్’గా మారి 1997లో తిరిగి అధికారంలోకి వచ్చినట్లే… కొత్త కాంగ్రెస్తోనే గ్రాండ్ ఓల్డ్ పార్టీ గ్రాండ్గా మళ్లీ పవర్లోకి వస్తుందని రాహుల్ సన్నిహితులు చెబుతున్నా… పాత కోటరీ చేతుల్లోంచి బయటపడడం రాహుల్తో అయ్యే పనికాదంటున్నారు ఎనలిస్టులు.