2022 ఫిబ్రవరిలో ఉత్తరప్రదేశ్సహా ఐదు రాష్ట్రాల అసెంబ్లీలకు ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఈ లిస్ట్లో ఉత్తరాఖండ్, పంజాబ్, మణిపూర్, గోవా ఉన్నా దేశ రాజకీయాల్లో ఉత్తరప్రదేశ్ అత్యంత కీలకం. అక్కడి ప్రజలు ఇచ్చే తీర్పుపైనే ఢిల్లీలో పవర్ ఎవరిదనేది డిసైడ్ అవుతుంది. ఎందుకంటే ఆ రాష్ట్రం నుంచే 80 మంది ఎంపీలు దేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు. ప్రధాని మోడీ కూడా వారణాసి నుంచే ఎంపీగా గెలుపొందారు. ఈ నేపథ్యంలో వచ్చే పార్లమెంట్ ఎన్నికల్లో గెలవాలంటే ఉత్తరప్రదేశ్ను తిరిగి చేజిక్కించుకోవడం బీజేపీకి చాలా అవసరం. అయితే ప్రస్తుతం యూపీలో అన్ని పార్టీలు ఒంటరిగా పోటీ చేస్తున్నందున టఫ్ ఫైట్ తప్పకపోవచ్చని పొలిటికల్ ఎనలిస్టులు అంచనా వేస్తున్నారు.
ఉత్తరప్రదేశ్లో 1990 తర్వాత ఏ ప్రభుత్వం కూడా రెండోసారి అధికారంలోకి రాలేదు. ములాయం సింగ్ యాదవ్ 2002 నుంచి 2007 వరకు ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నారు. మాయావతి 2007 నుంచి 2012 వరకు సీఎం పోస్టులో ఉన్నారు. 2012 నుంచి 2017 వరకు అఖిలేశ్ యాదవ్ సీఎం పదవిలో కొనసాగారు. ప్రస్తుతం యోగి ఆదిత్యనాథ్ నేతృత్వంలో బీజేపీ ప్రభుత్వం ఐదేండ్ల కాలం పూర్తి చేసుకోనుంది. 2019 పార్లమెంట్ ఎలక్షన్ల తర్వాత, ఉత్తరప్రదేశ్లో నరేంద్రమోడీ సులువుగా గెలుపొందుతారని అందరూ అంచనా వేశారు. కానీ, జీవితం అంచనాలకు అందనిది. శతాబ్ద కాలానికి ఒకసారి వచ్చే మహమ్మారి లాంటి కరోనా వైరస్ప్రపంచాన్ని చుట్టుముట్టేసింది. ఎన్నో లక్షల ప్రాణాలను హరించేసింది. ఇప్పటికీ ప్రతి ఒక్కరినీ తీవ్రంగా వణికిస్తోంది. మరోవైపు సరిహద్దుల్లో చైనా అడుగులు కూడా అంచనాలకు అందనివే. ఈ నేపథ్యంలో వచ్చిన యూపీ ఎన్నికలు అన్ని పార్టీలకూ కీలకంగా మారాయి.
ఢిల్లీకి.. యూపీకి లింక్
1990కి ముందు కాంగ్రెస్ పార్టీ వరుసగా అధికారంలో కొనసాగింది. ఎందుకంటే అప్పట్లో కేంద్రంలో కూడా ఆ పార్టీనే అధికారంలోనే ఉండేది. 1998లో వాజ్పేయి ప్రధానమంత్రి అయ్యే నాటికి ఉత్తరప్రదేశ్లో కల్యాణ్సింగ్ నాయకత్వంలో బీజేపీ ప్రభుత్వమే ఉంది. దీనిని బట్టి ఢిల్లీలో పవర్ కు ఉత్తరప్రదేశ్లో అధికారానికి లింక్ ఉందని అర్థమవుతుంది. ప్రస్తుతం బీజేపీ, రెండు ప్రాంతీయ పార్టీలే ఉత్తరప్రదేశ్ రాజకీయాలను శాసిస్తున్నాయి. ఉత్తరప్రదేశ్లో కాంగ్రెస్ పార్టీ పూర్తిగా తుడిచిపెట్టుకుపోయింది. చివరికి 2019లో రాహుల్గాంధీ కూడా తన అమేథి నియోజకవర్గంలో ఓటమిపాలయ్యారు. దీంతో ప్రస్తుతం అక్కడ బీజేపీ వర్సెస్ రీజినల్ పార్టీలు అన్నట్టుగానే పోరు నడవనుంది. ఉత్తరప్రదేశ్లోని మొత్తం ఓటర్లలో మైనార్టీల సంఖ్య 25 శాతానికిపైగా ఉంటుంది. వారంతా పూర్తిగా బీజేపీకి వ్యతిరేకంగా లేదా బీజేపీని ఓడిస్తారనుకునే అభ్యర్థికి ఓటు వేస్తారు. ఉత్తరప్రదేశ్లో కులం, మతం కూడా ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తాయి. కానీ, మోడీ నేతృత్వంలోని బీజేపీ ప్రభుత్వం అభివృద్ధి, సుపరిపాలనను జత చేసి తమ ప్రజాదరణను పెంచుకునే ప్రయత్నం చేస్తోంది.
యూపీలో ప్రస్తుత రాజకీయ పరిస్థితులు
సమాజ్వాదీ పార్టీ లీడర్ అఖిలేశ్ యాదవ్ బీజేపీకి ప్రధాన ప్రత్యర్థిగా మారారు. అంటే 25 శాతం ఉన్న మైనార్టీ ఓట్లలో ఎక్కువ శాతం ఆయనకు మళ్లే అవకాశం ఉంది. ఇది అఖిలేశ్ యాదవ్కు కలిసొచ్చే గొప్ప సానుకూలాంశం. అయితే, ఇక్కడ గుర్తుపెట్టుకోవాల్సిన విషయం కూడా ఒకటింది. కౌంటర్ పోలరైజేషన్ కింద హిందువులు అఖిలేశ్కు దూరమయ్యే అవకాశాలను కొట్టిపారేయలేం. ఓటుబ్యాంకు రాజకీయాలను వ్యతిరేకించే వారు కూడా దూరమయ్యే చాన్స్ ఉంది. వీరు బీజేపీకి ఓటు వేయవచ్చు. ముఖ్యమంత్రిగా ఫెయిలైన రికార్డు కూడా అఖిలేశ్కు ఉంది. అన్ని ప్రధాన పార్టీలు ఎలాంటి మిత్రపక్షాలు లేకుండానే పోటీ చేస్తున్నాయి. కూటమిగా ఏర్పడటం వల్ల ప్రయోజనం కనిపించడం లేదని, ఓట్ ట్రాన్స్ఫర్ కూడా సరిగ్గా జరగడం లేదనే అభిప్రాయం అన్ని పార్టీల్లోనూ వ్యక్తమవుతోంది. ఆసక్తికరమైన విషయం ఏమిటంటే, మైనార్టీలు కాని వారి రెండో ప్రాధాన్యత బీజేపీనే కావడం. ఒకవేళ ఒక కాంగ్రెస్ ఓటర్ తన పార్టీ ఎన్నికల్లో గెలుపొందదని భావిస్తే, అతను తన ఓటును బీజేపీకి ట్రాన్స్ఫర్ చేసే అవకాశాలు కనిపిస్తున్నాయి.
నార్త్ ఇండియాలో ‘ముందు మతం, ఆ తర్వాతే కులం’ అనే అంశం కూడా తెరపైకి వస్తోంది. ఒకవేళ మైనార్టీలు అఖిలేశ్ యాదవ్కు మద్దతుగా ఒక్కటైతే, అప్పుడు బీజేపీకి అనుకూలంగా కౌంటర్ పోలరైజేషన్ జరిగే అవకాశాలు కనిపిస్తు న్నాయి. 2014 ఎన్నికల టైంలో ఇదే జరిగింది. అప్పుడు సోనియాగాంధీ సోషల్ ఇంజనీరింగ్ పేరిట పెద్ద కులాలు, రైతులను పక్కనపెట్టారు. దీంతో కాంగ్రెస్కు వ్యతిరేకంగా భారీగా కౌంటర్ పోలరైజేషన్ జరిగి ఆ పార్టీ దెబ్బతింది. ఉత్తరప్రదేశ్లో మార్పు అనే అంశం తెరపైకి రావడం లేదు. ఎందుకంటే అఖిలేశ్ యాదవ్, మాయావతి, యోగి ఆదిత్యనాథ్.. ఇలా అందరూ ముఖ్యమంత్రులుగా పనిచేసిన వారే. అఖిలేశ్కు ఎదురయ్యే సమస్య ఏమిటంటే.. ముఖ్యమంత్రిగా ఆయన అతిపెద్ద ఫెయిల్యూర్. మాయావతి విషయానికి వస్తే.. ఆమె ప్రజాదరణ అంతకంతకూ తగ్గిపోతోంది. దళిత ఓటర్లు కూడా మాయావతి కంటే బీజేపీ వైపే మొగ్గుచుపుతున్నారు.
కాంగ్రెస్ పార్టీ ఉత్తరప్రదేశ్లోని మొత్తం 403 సీట్లలోనూ ఒంటరిగా పోటీ చేస్తోంది. ఆ పార్టీతో పొత్తు పెట్టుకునేందుకు ఏ పార్టీ కూడా ముందుకు రాకపోవడమే దీనికి కారణం. కాంగ్రెస్ ఎక్కువ సీట్లు గెలుపొందకపోయినా, ఆ పార్టీ చీల్చే ఓట్ల వల్ల అభిలేశ్ యాదవ్పై ప్రతికూల ప్రభావం పడే అవకాశం ఉంది. మరోవైపు ప్రియాంకాగాంధీ వాద్రా గురించి చాలా ఎక్కువగా చర్చ జరుగుతోంది. కానీ, అక్కడ ఎలాంటి గ్రౌండ్ వర్క్ మాత్రం నడవడం లేదు. ఇండియన్ పాలిటిక్స్లో ఒక రూల్ ఉంది. రీజినల్ పార్టీల డామినేషన్ ఎక్కడ ఎక్కువగా ఉంటుందో అక్కడ కాంగ్రెస్ పార్టీ పూర్తిగా బలహీనపడుతుంది. తమిళనాడు, ఆంధ్రప్రదేశ్, ఉత్తరప్రదేశ్, బెంగాల్, బీహార్ అందుకు మంచి ఉదాహరణలు.
బీజేపీకి యూపీ ఎంతో కీలకం..
ఒకవేళ ఉత్తరప్రదేశ్లో బీజేపీ ఓటమి పాలైతే, ఇండియాలోనే అతి పెద్ద రాష్ట్రంలో మోడీ ఓడిపోయాడని ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రచారం జరుగుతుంది. బీజేపీ మొత్తం వ్యూహాలన్నీ తప్పు అని కూడా ఈ ఓటమి తెలియజెప్పుతుంది. అలాగే యూపీ ఓటమి ప్రతిపక్షాలకు ధైర్యాన్ని ఇస్తే, బీజేపీని మానసికంగా దెబ్బతీయవచ్చు. వాస్తవానికి, ఉత్తరప్రదేశ్లో బీజేపీ ఓటమిపాలైనా దానిని 2024లో ఆ పార్టీ ఓటమిపాలైనట్టు కాదు. కానీ, ఈ ఓటమి దేశాన్ని ముందుకు నడిపించడంలో బీజేపీ సమస్యలు సృష్టించవచ్చు. నిజం చెప్పాలంటే, ఉత్తరప్రదేశ్ లో ఎన్నికల యుద్ధం నరేంద్రమోడీకి, కనిపించని శత్రువు కరోనా వైరస్కు మధ్య జరగనుంది. ఎందుకంటే కరోనా మోడీ ప్లాన్లన్నింటినీ దెబ్బ తీసింది. ఒకవేళ ఉత్తరప్రదేశ్లో బీజేపీ కనుక ఓటమిపాలైతే.. దేశంలోని రెండు అతిపెద్ద రాష్ట్రాలైన ఉత్తరప్రదేశ్, మహారాష్ట్రలో బీజేపీ ప్రతిపక్ష ప్రభుత్వాలను ఎదుర్కోవాల్సి ఉంటుంది.
రెండో టర్మ్ పవర్లోకి వస్తదా?
2024లో విజయం సాధించాలంటే యూపీలో విజయం తనకు అవసరమని మోడీ ఓపెన్ గానే చెప్పారు. బలమైన పాలకుడిగా పేరు తెచ్చుకున్నా యోగి చేసిన తప్పు ఏమిటంటే తన మాటలతో అనవసర వివాదాలను కొని తెచ్చుకోవడం. ఈ విషయంలో యోగి.. అమెరికా మాజీ ప్రెసిడెంట్ రూజ్వెల్ట్ చెప్పిన మాటలను గుర్తుతెచ్చుకోవాలి. ‘మృదువుగా మాట్లాడండి, కానీ పెద్ద కర్రను తీసుకెళ్లండి’ అని రూజ్వెల్ట్ చెప్పారు. మృదువుగా మాట్లాడటం వల్ల ఎన్నో ప్రయోజనాలు ఉంటాయి. మీ శత్రువులు మిమ్మల్ని తక్కువగా అంచనా వేస్తారు. అప్పుడు మీరు విజయం సాధిస్తారు. కానీ, ప్రస్తుతం ఉత్తరప్రదేశ్లో బీజేపీ టఫ్ ఫైట్ను ఎదుర్కొంటోంది. ఇక్కడో విషయం గుర్తుపెట్టుకోవాలి. 1989 తర్వాత ఏర్పాటైన ఏ ఉత్తరప్రదేశ్ గవర్నమెంట్ కూడా రెండో టర్మ్ పవర్లోకి రాలేదు.
బీజేపీకి ఉన్న అవకాశాలు..
సాధారణ పరిస్థితుల్లో అయితే యూపీలో బీజేపీ ఈజీగా గెలవాలి. కానీ, కరోనా సెకండ్ వేవ్ బీజేపీ అవకాశాలను ప్రభావితం చేసింది. నోట్ల రద్దు కూడా ఎకానమీని నెమ్మదించేలా చేసింది. ఇవే బీజేపీకి వ్యతిరేకంగా పనిచేసే నెగెటివ్ ఫ్యాక్టర్స్. అయితే యూపీ అభివృద్ధిపై దృష్టి పెట్టి ఆ దిశగా అడుగులు వేస్తోంది. మాఫియాను కూకటివేళ్లతో పెకిలించివేసిన యోగి ఆదిత్యనాథ్ కూడా బలమైన పాలకుడిగా జనంలో పేరు సంపాదించారు. నరేంద్రమోడీ, యోగి ఆదిత్యనాథ్ మహిళలు, చిన్నారులతో సమావేశాలను మొదలుపెట్టారు. దీని ద్వారా తమలోని సున్నిత, భావోద్వేగ కోణాన్ని ఆవిష్కరించే ప్రయత్నం చేస్తున్నారు. మహిళలు ఎక్కువగా నరేంద్ర మోడీని ఇష్టపడవచ్చు. ఎందుకంటే భాష, శైలి ఆయనతో వారిని కనెక్ట్ అయ్యేలా చేయవచ్చు. ప్రస్తుతం మనదేశంలో, జాతీయ భద్రత, జాతీయవాదం కోసం ఓటు వేసే ప్రజల సంఖ్య భారీగా పెరుగుతోంది. గతంలో ఇందిరాగాంధీకి మద్దతు ఇచ్చినట్లే, ఇప్పుడు ఉత్తరప్రదేశ్లో ఆ వర్గం పూర్తిగా బీజేపీకి మద్దతు ఇచ్చే అవకాశం ఉంది.
- పెంటపాటి పుల్లారావు, సోషల్ ఎనలిస్ట్