కల్మషం లేని నవ్వు వారి సొంతం.. ఎవరికీ హాని తలపెట్టకూడదన్న స్వభావం వారి నైజం. పచ్చని చెట్లను ప్రేమిస్తూ.. వన్య ప్రాణులను లాలిస్తూ.. అడవితల్లి ఒడిలో సేదదీరుతారు. మౌలిక సదుపాయాలు లేకున్నా ప్రకృతి ప్రసాదించే వనరులు వినియోగించుకుంటూ జీవనం సాగిస్తుంటారు. పెరుగుతున్న ప్రపంచీకరణతో వారి సంస్కృతి దెబ్బతింటోంది. దీనిపై అవగాహన కల్పించేందుకు ఆగస్టు 9న UNO ప్రపంచ ఆదివాసీ దినోత్సవాన్ని నిర్వహిస్తోంది... ఈ సందర్భంగా గిరిజన దినోత్సవం గురించి ముఖ్య విశేషాలు తెలుసుకుందాం.
భారతదేశంతో సహా ప్రపంచంలోని అనేక దేశాలలో గిరిజన ప్రజలు నివసిస్తున్నారు. వారి జీవన శైలి, ఆహారపు అలవాట్లు, ఆచారాలు, దుస్తులు మొదలైనవి ఇతర వ్యక్తుల నుండి భిన్నంగా ఉంటాయి. సమాజంలోని ప్రధాన స్రవంతి నుండి తొలగించబడిన కారణంగా, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న గిరిజన ప్రజలు ఇప్పటికీ చాలా వెనుకబడి ఉన్నారు. ఏదేమైనా, సమాజంలోని ప్రధాన స్రవంతితో వారిని కలపడానికి, ముందుకు సాగడానికి వివిధ రకాల ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలు, ప్రభుత్వేతర కార్యక్రమాలు దేశవ్యాప్తంగానూ.. ప్రపంచమంతా అమలు చేస్తున్నారు.
మనదేశ విషయానికి వస్తే.. దేశ స్వాతంత్య్ర ఉద్యమంలో గిరిజన సమాజంలోని ప్రజలు ఎంతో దోహదపడ్డారు. బిర్సా ముండా జార్ఖండ్, చోటనాగ్పూర్ ప్రాంతంలోనూ, అలాగే ఏపీలోని విశాఖ జిల్లా మన్యం ప్రజలు, తెలంగాణలో ఆదిలాబాద్, ఖమ్మం ఏజన్సీ ఏరియాలు, ఇంకా వివిధ ప్రాంతాల గిరిజన ప్రజలు మన స్వాతంత్రోద్యమంలో చెప్పుకోదగ్గ పాత్ర పోషించారు. గిరిజన సమాజాన్ని ఉద్ధరించడం, వారి సంస్కృతి అదేవిధంగా, వారి గౌరవాన్ని కాపాడటమే కాకుండా గిరిజన తెగలను ప్రోత్సహించడానికి ప్రతి సంవత్సరం ఆగస్టు 9వ తేదీని అంతర్జాతీయ గిరిజన దినోత్సవంగా నిర్వహిస్తారు. ఈ రోజున, ఐక్యరాజ్యసమితి, అనేక దేశాల ప్రభుత్వ సంస్థలు, అలాగే గిరిజన సంఘాల ప్రజలు, గిరిజన సంస్థలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా సామూహిక వేడుకలను నిర్వహిస్తాయి. ఈ కార్యక్రమాలలో, వివిధ చర్చలు, సమావేశాలతో పాటూ పలు రకాల అవగాహన కార్యక్రమాలు ఏర్పాటు చేస్తారు.
అంతర్జాతీయ ఆదివాసుల దినోత్సవాన్ని ఎందుకు జరుపుకుంటారు?
ప్రపంచంలోని 90 కి పైగా దేశాలలో గిరిజన ప్రజలు నివసిస్తున్నారు. ప్రపంచంలోని గిరిజన జనాభా దాదాపు 37 కోట్లు. ఇందులో దాదాపు 5వేల విభిన్న గిరిజన తెగలు ఉన్నాయి. వారికి సుమారు 7 వేల భాషలు ఉన్నాయి. అయినప్పటికీ, గిరిజన ప్రజలు తమ ఉనికిని, సంస్కృతిని, గౌరవాన్ని కాపాడటానికి పోరాడవలసి వస్తుంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా కొన్ని ఏరియాల్లో జాత్యహంకారం, వర్ణవివక్ష, సరళీకరణ వంటి అనేక కారణాల వల్ల, గిరిజన ప్రజలు తమ ఉనికిని, గౌరవాన్ని కాపాడుకోవడానికి కష్టపడుతున్నారు. జార్ఖండ్ మొత్తం జనాభాలో 28 శాతం గిరిజన సమాజానికి చెందిన ప్రజలు. వీరిలో సంతాల్, బంజారా, బిహోర్, చెరో, గోండ్, హో, ఖోండ్, లోహ్రా, మాయి పహరియా, ముండా, ఒరాన్ మొదలైన 32 కంటే ఎక్కువ గిరిజన సమూహాల ప్రజలు ఉన్నారు.
అంతర్జాతీయ ఆదివాసుల దినోత్సవం ఎప్పుడు మొదలైందంటే..
1994 లో అమెరికాలో మొదటిసారిగా గిరిజన దినోత్సవాన్ని జరుపుకున్నారు. అప్పటి నుండి, ప్రతి ఏటా ఆగస్టు 9 వ తేదీని ప్రపంచవ్యాప్తంగా గిరిజన దినోత్సవంగా జరుపుకుంటున్నారు. ఐక్యరాజ్యసమితి జనరల్ అసెంబ్లీ 1994 లో మొదటిసారిగా అంతర్జాతీయ ఆదివాసీ ప్రజల సంవత్సరంగా ప్రకటించింది. ఐక్యరాజ్యసమితి జనరల్ అసెంబ్లీ, 23 డిసెంబర్ 1994 లో 49/214 తీర్మానం ద్వారా, ప్రతి సంవత్సరం ఆగస్టు 9 ని అంతర్జాతీయ దినంగా ప్రకటించింది. దీని తరువాత, అంతర్జాతీయ ఆదివాసీ దినోత్సవాన్ని మొదటిసారిగా 9 ఆగస్టు 1995 న ప్రపంచవ్యాప్తంగా జరుపుకున్నారు.
ఆగస్టు 9వ తేదీనే ఎందుకు?
ప్రపంచ ఆదివాసీ దినోత్సవాన్ని జరుపుకోవడంలో అమెరికాలోని గిరిజనులకు ముఖ్యమైన సహకారం ఉంది. కొలంబస్ దినోత్సవం ప్రతి సంవత్సరం అక్టోబర్ 12 న అమెరికా దేశాలలో జరుపుకుంటారు. కొలంబస్ వలస పాలన వ్యవస్థను ప్రోత్సహించారని ఆదివాసులు విశ్వసిస్తారు. దీంతో పెద్ద ఎత్తున మారణహోమం జరిగిందని అక్కడి గిరిజనులు భావిస్తారు. అందువల్ల, కొలంబస్ డే కాకుండా, గిరిజన దినోత్సవాన్ని జరుపుకోవాలని గిరిజనులు డిమాండ్ చేశారు. అప్పుడు 1977 లో, జెనీవాలో అంతర్జాతీయ సమావేశం నిర్వహించారు. ఇక్కడ కొలంబస్ దినోత్సవానికి బదులుగా గిరిజన దినోత్సవాన్ని జరుపుకోవాలని డిమాండ్ తెరమీదకు గట్టిగా వచ్చింది. దీని తరువాత, పోరాటం కొనసాగింది. తరువాత ఆదివాసీ సంఘం 1989 నుండి అదేరోజు ఆదివాసీ దినోత్సవాన్ని జరుపుకోవడం ప్రారంభించింది. దీనికి మరింత ప్రజా మద్దతు లభించింది. తరువాత అక్టోబర్ 12, 1992 న, అమెరికా దేశాలలో కొలంబస్ డే స్థానంలో గిరిజన దినోత్సవాన్ని జరుపుకునే పద్ధతి ప్రారంభమైంది.
తరువాత ఐక్యరాజ్యసమితి ఆదివాసీ సంఘం హక్కుల కోసం అంతర్జాతీయ కార్యవర్గాన్ని ఏర్పాటు చేసింది, దీని మొదటి సమావేశం 1982 ఆగస్టు 9 న జెనీవాలో జరిగింది. ఈ సమావేశం జ్ఞాపకార్థం, ఆగస్టు 9 తేదీని ఆదివాసీ దినోత్సవంగా ప్రకటించారు. ఇక అప్పటి నుంచి ఆగస్టు 9వ తేదీ గిరిజన దినోత్సవంగా నిర్వహిస్తూ వస్తున్నారు.